Çok uzun süre oturmak beyni nasıl etkiler?

Çalışanlar yada öğrenciler özellikle bilgisayar kullananlar zamanının büyük kısmını, uzun süre oturarak geçiriyor. Zararlı olduğunu bile bile. Bilimsel araştırmalar sürekli oturmak yada uzun süre oturmak konusunda yeni bir sonuç daha çıkardı. Uzun süre oturmanın zararları listesine bir yenisi daha eklendi.

Çok uzun süre oturmak beyni nasıl etkiler?

Masa başı işinizden kurtulmanın tam zamanı. Los Angeles’taki Kaliforniya Üniversitesi araştırmacıları tarafından yapılan yeni bir araştırma, uzun süreli hareketsizliğin beynin bellek ile ilgili bölümünde değişikliklere sebep olabileceğini, orta yaşlı ve yaşlı yetişkinlerde bellek sorunlarına yol açabileceğini gösteriyor.

Önceden yapılan araştırmalar hareketsiz yaşam biçiminin kalp hastalıkları, diyabet ve orta yaşlı ya da yaşlı yetişkinlerde erken ölüm riskini artırıyor olabileceğini göstermişti.

Sonuçları 12 Nisan 2019 tarihinde PLOS One dergisinde yayınlanan yeni araştırma da bu veriler üzerine ekleyerek hareketsizliğin beyin üzerindeki etkilerine odaklandı.

Bu araştırmada hareketsizlikle, beynin yeni anıların oluşumundan sorumlu bölümü olan orta temporal lob arasında bir bağlantı kuruldu. Beyinde incelme, orta yaşlı ya da yaşlı yetişkinlerde bilişsel gerileme ve demansın (bunama) habercisi olabilir.

45 ila 75 yaş arası 36 kişiyle gerçekleştirilen araştırmada katılımcılara fiziksel aktivite seviyeleri ve bir önceki hafta günlük ortalama oturma süreleri soruldu. Ardından yüksek çözünürlüklü MRI taraması ile katılımcıların beyin taramaları gerçekleştirildi.

Araştırmacılar bütün katılımcıların orta temporal lobunu ayrıntılı olarak inceleyerek bu bölgedeki kalınlıkla katılımcıların fiziksel aktivite seviyeleri ve oturma sıklıkları arasından ilişkiler kurdu.

Araştırma sonuçlarına göre uzun süreli oturmak orta temporal lobun incelmesine sebep olabilir ve fiziksel aktiviteler, ne sıklıkla yapılıyor olursa olsun, uzun süreli oturmanın zararlı etkilerini ortadan kaldırmaya yetmiyor.

Katılımcılar, günde ortalama 3 ila 7 saat arasında oturduklarını belirtmişlerdi. Hareketsiz yaşam tarzının azaltılması Alzheimer hastalığına yakalanma riskinin yüksek olduğu insanların beyin sağlığını geliştirmeye yönelik girişimlerde önemli rol oynayabilir.

Araştırmacılar, araştırmanın oturmanın beyin yapısını incelttiğini kanıtlamadığını, yalnızca uzun süreli oturmayla beyin yapısında incelme arasında bağlantılar bulduğunu da vurguluyor. Dahası, bulgular öncü bir nitelik taşımakta.

Örneğin araştırmada oturarak geçirilen saatler göz önüne alınmış, hareketsiz yaşam şekli sırasında oturmaya da sık sık
ara verilen davranış biçimlerini hesaba katmamıştı. Araştırmalara göre bu da elde ettikleri bulgulara bir kısıt getiriyor.

Araştırmacılar, her gün çok uzun saatler boyunca sürekli oturan kişileri inceleyerek oturmanın beyince incelmeye yol açıp açmadığını araştırmayı planlıyor.

Araştırmacılar aynı zamanda cinsiyet, kilo ve beslenme tarzı gibi unsurların da oturmanın beyin üzerindeki etkilerini ne şekilde etkilediğini ortaya çıkartacak.

Ayrıca bakınız

• Beyin kendi kendini yenileyebilir mi?