Yapay zekanın babası diyebileceğimiz, 2. Dünya savaşının seyrini değiştirip, Almanların gizli şifrelerini çözen makineler geliştiren Alan Turing Kimdir? Hayatı ve Biyografisi, Alan Turing neleri icat etti? Hangi bilimsel çalışmaları yaptı? Alan Turing nasıl öldü? sorularına cevap vermeye çalışacağız.

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları

Alan Turing Kimdir?

Alan Turing, tam adı Alan Mathison Turing  bir İngiliz matematikçi, bilgisayar bilimcisi ve kriptologdur. Bilgisayar biliminin ve yapay zekanın  kurucusu sayılır. Geliştirmiş oldugu Turing testi ile makinaların ve bilgisayarların düşünme yetisine sahip olup olamayacakları konusunda bir kriter öne sürmüştür. II. Dünya Savaşı sırasında Alman şifrelerinin kırılmasında çok önemli bir rol oynadığı için savaş kahramanı sayılmıştır. Ayrıca Manchester Üniversitesi’nde çalıştığı yıllarda, Turing makinası denilen algoritma tanımı ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır.

Alan Turing, 1936 yılında modern dijital bilgisayarın entelektüel temellerini Turing Makinesi ile geliştirmiştir. Alan Turing, Yapay zeka alanında bir öncü olarak  Turing depolanabilen işleyen bilgisayarın geliştirilmesinde tarihte yerini almıştır. Ayrıca makine zekası, şimdi ünlü Turing Testi belirlemek için bir yöntem olarak kullanılmaktadır.

Alan Turing, doğrusal olmayan dinamikler alanında biyolojik öncü çalışmalarında katkıda bulunmuştur. 2. Dünya Savaşı sırasında Almanların Enigma Bilgisayarlarının şifreleme sistemini kıran makineleri yaparak, Müttefikler lehine savaşın dönmesini sağlamıştır.

“On Hesaplanabilir Sayılar” (1936) ve “Computing Machinery ve Mind” (1950) Onun en iyi bilinen yayınlanmış eserleridir.

Alan Turing, Princeton’da beraber çalıştığı  Alonzo Church ile geliştirdiği tez yani Church-Turing Hipotezi ile de matematik tarihine geçmiştir. Church-Turing Hipotezi bir algoritmayla tarif edilebilecek tüm hesaplamaların dört işlem, projeksiyon, eklemleme ve tarama operasyonlarını anlatan hesaplamalardan ibaret olduğunu ifade eder. Church-Turing Hipotezi Bir matematiksel teorem olmaktan ziyade matematik felsefesi hakkında çürütülememiş bir hipotezdir.

Alan Turing, 1952 yılında şantaj yapıldığı iddasıyla  polise başvurup eşcinsel olduğunu açıklayan Alan Turing, eşcinsellik suçlamasından yargılanıp 1 yıl boyunca ilaç ile hadım etme yöntemi olarak kullanılan östrojen iğnesi olarak  mahkum edilmiştir. 1954 yılında potasyum siyanid zehirlenmesinden ölmüştür. Polis araştırmasında Alan Turing’in yediği elma ile siyanur zehiri alarak intihar etme sonucu öldüğüne karar verilmiştir. Buna rağmen Alan Turing’in zehirlenmesinin kendisi tarafından intihar nedeniyle olmadığı ve başkalarının bu şüpheli ölümde bir parmağı olduğu iddiası sürdürmüştür.

Alan Turing adı anısına verilen ve bilgisayar biliminin Nobel’i sayılan Turing Ödülü ile de akademik bilişim dünyasının bir parçası olmuştur.

Gelişim biyolojisi alanında ilklerden olan ve en önemli matematiksel modeli “reaksiyon-difüzyon modeli” Alan Turing tarafından toerisi formüle edilmiştir.

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları | Alan Turing gençlik yılları

Alan Turing’in Hayatı ve Biyografisi

Alan Turing ‘in Babası Julius Mathison Turing zamanında İngiliz kolonial idaresinde olan Hindistan’da Devlet Memuru idi. Anne Sara Turing, Hindistan’ın Orissa şehrinin Chatrapur kasabasında yaşarken Alan’a hamile kalmıştır.

Ailesi Alan’ı İngiltere’de dünyaya getirmek istediler ve böylece Londra’ya gelerek Alan Turing’in 23 Haziran 1912’de doğduğu (şimdi Colonnade Hotel) Maide Vale’de bir eve yerleştiler. John adlı bir abisi vardı.

Fakat babası işini bırakmadı ve Hindistan’da çalışmaya devam etti. Turing’in çocukluk yılları boyunca ailesi iki oğlunun kalması için İngiltere Hastings’teki arkadaşlarına bırakarak Guildford, İngiltere ve Hindistan arasında seyahat etti.

Alan Turing yaşamının erken dönemlerinde dahilik işaretleri gösterdi ve bunları sürekli olarak sergiledi. Turing Ailesi, onu 6 yaşında iken bir gündüz okulu olan St Michaels’e kaydettirdi. Okulun öğretmenleri onun diğerlerinden farklı bir zekada olduğunu fark etti.

1926’da 14 yaşındayken Dorset’te ünlü çok pahalı bir özel okul olan Sherborne Okuluna girdi. Okul sömesterinin birinci günü İngiltere’deki Genel Greve denk geldi. Ancak Turing okuluna gitmekte kararlığı ile , trenlerin çalışmadığı o gün Southhampton’dan okula 60 milden fazla süren yolu tek başına bisikletle gitti ve yolun yarısında geceyi bir otelde geçirdi.

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları | Alan Turing’in gençlik yılları

Yüksek zekalı Alan Turing’in Okul yıllarında uyumsuzluğu

Alan Turing’in matematik ve bilim üzerine doğal eğilimi, Sherborne’daki eğitim tanımı daha çok klasik Antik Yunanca ve Latince üzerinde odaklanan, öğretmenlerinin saygısını kazandırmadı. Alan Turing deha olduğunun erken belirtileri göstermesine rağmen, onun Devlet Okulu yıllarında öğretmenleri ve yöneticileri ile sık sık kavga etmesi, onları küçümsemesi sevilmeyen bir öğrenci olmasına neden oldu. Okul Müdürü ailesine şöyle yazmıştır: ‘Umarım iki okul arasında bilgisiz kalmaz. Eğer özel okulda kalacaksa özel okulun özel eğitimini almayı kabul etmeli; eğer sadece bir kendini bilime adamış bir Bilim Adamı olacaksa, vaktini bu özel okulda boşuna harcıyor.’ sözleri herşeyi anlatmaktadır. Buna rağmen Alan Turing sevdiği çalışmalarda göze çarpan yeteneğini göstermeye devam ediyordu, derslerinde daha türev ve entegrasyon konularını öğrenmeden bile ileri yüksek matematik konulu problemleri çözümlemeye başlamıştı.

1928’de Alan henüz 16 yaşına iken Albert Einstein’ın bilimsel teorileri ile karşılaştı. Çalışmalarını okumakla kalmayıp, Einstein’ın Newton hareket savlarını tenkitlerini (bunların açıklamasını yapmayan ders kitabı metinleri kullanmadan) kendi kendine çalışarak ortaya çıkardı.

Alan Turing’in Gençlik Yılları

Alan Turing, cinsel tercihini erkeklerden yana kullanıp, okulda kendinden yaşça biraz daha büyük akademik öğrenci Christopher Morcom‘la yakın arkadaşlık ve aşk ilişkisi kurdu.

Morcom, çocukken yakalandığı tüberküloz hastalığı nedeniyle, tekrar ilerlemesi Sherborne’daki son sömestirinin bitmesinden sadece birkaç hafta kala öldü. Alan Turing’in dini inancı yıkıldı ve eşcinsel sevgisi normal dışı olan bu hayatı benimseyemişi onu ateistliğe doğru götürdü. İnsan beyninin çalışması da dahil, tüm dünya fenomenlerinin meteriyalistik olduğu inancını benimsedi.

Alan Turing’in klasik eski Yunanca ve Latince çalışmalara istekli olmaması ve matematik ve bilimi daima tercih etmesi onun Cambridge Trinity Koleji’ne bir burs kazanmasına engel oldu. İkinci tercihi olan Cambridge Kings Kolej‘e gitti. 1931’den 1934’e kadar orada öğrenciydi, seçkin bir dereceyle diploma aldı ve merkezsel limit teoremi üzerinde hazırladığı bir tez yazısı dolayısıyla 1935’te Kings Kolej’e akademik üye seçildi.

1935 yılında, Cambridge  lisansüstü eğitim döneminde, Max Newman ile gelişmiş konferans dizisi “Matematik Temelleri”ni yaptılar.

28 Mayıs 1936’da sunduğu “Hesaplanabilir Sayılar: Karar Verme Probleminin bir Uygulaması“ adlı çok önemli bir makalesinde, Kurt Gödel‘in 1931’de evrensel aritmetik-tabanlı biçimsel diliyle hazırladığı hesaplama ve kanıtın sınırları ispat sonuçlarını yeniden formüle ederek, kendi geliştirdiği Turing makinesi diye andığımız, daha basit ve formel usullere dayanan ispatı ortaya attı. Eğer bir algoritma ile temsil edilmesi mümkün ise düşünülmesi mümkün olan her türlü matematiksel problemin böyle bir çeşit makine kullanılarak çözülebileceğini ispat etmiş oldu.

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları | Turing Makinesi

Turing Makinesi ile Hesaplama

Turing makinesi günümüzün hesaplama teorilerinin ana araştırma ögesidir. Turing makineleri için aksak problemin karar verilemez olduğunu göstererek Karar Verme Probleminin bir sonucu olmadığını ispatlamaya devam etti.

Genel anlamda, algoritmik olarak sunulan bir Turing makinası her zaman aksasa bile, karar vermek mümkün değildir. Alonzo Church tarafından kullanılan lambda hesaplama teorisine dayandırdığı Turing sonucuna eşit olan kanıttan daha sonra yayınlanmasına rağmen, Turing’in çalışması çok daha kabul edilebilir ve sezgiseldi. Teorisinin yeni bir tarafı da “Evrensel (Turing) Makinası” kavramı idi ve bu herhangi bir diğer makinenin görevlerini yerine getirecek bir makine fikri idi. Makale ayrıca tanımlanabilen sayılar kavramını da tanıtıyordu.

Eylül 1936’dan Temmuz 1938’a kadar Princeton Üniversitesi, İleri Etüdler Enstitüsünde, Alonzo Church yanında hemen hemen devamlı çalışarak geçirdi. Soyut matematik çalışmaları yanında kriptoloji üzerinde de çalışmalar yaptı ve ayrıca dört aşamalı elektro-mekanik ikili çarpma makinasının üç aşamasını tamamlayıp bitirdi.

Haziran 1938’de tezini verip Princeton’dan Felsefe Doktoru ünvanını kazandı. Bilimsel tezinde bir Turing makinesinin çözemeyeceği problemler araştırmasına imkan vererek, kehanet makineleri ile bağlantılı Turing makineleri ile hesaplama kavramını inceledi. İngiltere’de Cambridge’e geri dönerek, Ludwig Wittgenstein’in matematik temelleriyle ilgili derslerine katıldı. İkisi aralarında çıkan tartışmalardan dolayı anlaşamadılar. Turing biçimciliği savunmaktaydı ve Wittgenstein ise matematiğin mevcut olan gerçekleri yeniden keşfetmek yerine onları yeni olarak icat ettiğini iddia etmekteydi. Ayrıca İngiliz Hükümeti  Kod ve Şifre Okulunda (GCCS) yarı-zamanlı olarak çalışmaktaydı.

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları | Günümüzde yeniden çalıştırılır hale gelmiş Turing Bombe Makinesi

Alan Turing’in Bilimsel Çalışmaları ve İcatları

Alan Turing ve Kriptoanaliz – Enigma

Alan Turing yaptığı matematiksel teoriler devlet tarafından İkinci Dünya Savaşı sırasında onu farklı göreve getirildi. Turing Bletchley Park’ta Alman şifrelerini kırma girişimlerinde baş katılımcılardan biriydi.  Marian Rejeski, Jerzy Rozycki ve Henryk Zygalski tarafından Polonya Şifre Bürosunda geliştirilen kriptanaliz üzerine eklemeler yaptı.

Enigma, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından gizli mesajların şifrelenmesi ve tekrar çözülmesi amacı ile kullanılan bir şifre makinesiydi.

Hem Enigma makinesi hem de bu makineye eklenen (İngilizler tarafından ‘Tunny’ kod adı verilen teletip makinası olan) Lorenz SZ 40/42 makinasının proglamalarına eklemeler yaparak şifrelerinin kırılmasında  katkıda bulundu. Başarılarından dolayı 8 Numaralı Kulübe’de bulunan Alman deniz kuvvetleri şifreli iletişimi okumadan sorumlu bölüme başkanlık yapmıştır.

Alan Turing, 1938 Eylülünde İngiliz Hükümeti  Kod ve Şifre Okulunda (GCCS)’de İngiliz şifre kod kırmakla yarı-zamanlı çalışmıştır.

Alman Enigma makinesi problemi üzerinde çalışmış ve İngiliz Hükümeti  Kod ve Şifre Okulunda (GCCS)’de kıdemli kod kırıcı Dilly Knox’la işbirliği yapmıştır.

4 Eylül 1939’da, İngiltere’nin Almanya’ya karşı savaş ilan etmesinin ertesi günü, Turing askeri hizmet görmek için GCCS’den ayrılarak, savaş zamanında Askeri üs olan Bletchley Park’a katıldı.

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları | Alan Turing yapay zekanın babasıdır

Alan Turing ve Welchman Katkılarıyla  “Bombe” Makinesi

Alan Turing’in Bletchley Park’ına  katılışından birkaç hafta sonra, Turing Enigma’yı hızlı kırmaya yardımcı olacak elektromekanik bir makine tasarladı; bu makinaya Bombe adı daha önce 1932’de Polonya dizaynlı Bomba makinesine atıfta bulunurak verildi.

Matematikçi Gordon Welchman’ın önerileriyle eklemelerle, Bombe Enigma’nın, korumalı mesaj trafiğine saldırmada en onemli ve tek tam otomatikleştirilmiş kod kırma makinasi olarak kullanıldı.

Turing’le aynı dönemde Bletchley Park’ta kriptanaliz üzerine çalışan Profesör Jack Good onun hakkında söyle demiştir: “Turingin en önemli katkısı, bence, kriptanalitik makine Bombe’nin dizaynı kısmıdır. Bunun esası eğitilmemiş bir kulak için oldukça saçma gelen bir mantık teoremine, hatta herşeyi anlayabileceğimizin muhtemel olduğuna dair çelişkili bir fikre dayanmaktaydı.”

Bombe bir Enigma makinesi mesajında kullanılacak muhtemel doğru ayarlamaları (örn. çark komutları, çark ayarları…vs) ile, metin parçasını kırmak için kullanıldı. Enigma’dan çıkan binlerce metin mesajlarını tüm olasılıkları ile değerlendiriyordu.

Bombe bir çelişki belirdiğinde bunu tespit etti ve bir sonrakine taşıyarak düzenlemeler de yapıyordu. Muhtemel düzenlemelerin çoğu çelişkilere sebep oluyor ve detayların araştırılması için birkaç tane bırakarak kalanı bir kenara atılıyordu. Turing’in Bombe’si ilk kez 18 Mart 1940’ta kuruldu. Savaş sonunda operasyonda yapılmış 200’ün üstünde Bombe vardı.

Aralık 1940’ta Alan Turing, Enigma’nın sırrını çözdü. Alan Turing ayrıca Alman Deniz Kuvvetleri Enigmasını kırmaya yardımcı olması için ‘Banburismus’ adı verilen Bayes tipi istatistik tekniğini geliştirdi.

Banburismus’un görevi  Bombe’lerin düzenlemelerini hızlandırarak, Enigma’nın çıkan kesin komutlarını eliyordu.

1942 Temmuzunda Alan Turing, Almanların ‘Fish’ kodadlılardan biri olan yeni Geheimschreiber (gizli yazıcı) makinesinde kullanılan Lorenz şifrecisine karşı kullanılmak üzere Turingismus ya da Turingery adı verilen bir teknik icat etti. Ayrıca, günlük değişken şifrelere yararlı bir şekilde uygulanan kaba-kuvvet zoru ile fiziksel insan gücü isteyen, kod çözme tekniklerine üstün hız sağlayan, öncelikle basit makinelerin yerine geçen, dünyanın ilk programlanabilen dijital elektronik bilgisayarı Collossus’un oluşumuna yardım ederek, Max Newman’ın koruması altındaki Tommy Flowers’ın Fish takımıyla da tanıştırılmıştır.

Collosus‘un oluşmasında Alan Turing kilit pozisyonunda olmadı herkezin yanlış bildiği bir kanıdır.
Bletchley’da çalışırken, Alan Turing ara ara üst-seviye karşılamalarda ona ihtiyaç duyulduğunda her zaman yanlarında olmuştur. Hatta Londra’ya 40 km koşmuş, başarılı bir uzun-mesafe koşucusu olduğu da bilinmektedir.

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları | Turing uzun maratonları sever iyi bir atletti

Alan Turing, 1942 Kasımında Amerika Birleşik Devletler’e seyahat etti ve ABD Deniz kuvvetleri kriptanalistleriyle Deniz Kuvvetleri Enigması ve Washington’da Bombe yapımı üzerinde çalıştı ve Bell labaratuvarlarında korumalı konuşma cihazlarının geliştirilmesine yardımcı oldu.

Mart 1943’de Bletchley Park’a geri döndü. Hugh Alexander, Turing bazen bölümün koşturmacısında günlük ufak işlerini hallederken geçici lider olduğundan, yokluğunda resmi olarak Hut-8’in liderlik pozisyonunu üstlenmişti. Turing ise Bletchley Park’taki kriptanalistlerin genel danışmanı oldu.

Savaşın ilerleyen kısmında işini, mühendis Donald Bailey’in yardımıyla elektronik bilgisini daha ileri seviyede geliştirdiği Hanslope Park’a taşıdı. Birlikte Delilah kod adlı portatif, korumalı ses iletişimleri makinesinin tasarımı ve yapımına giriştiler. Fakat savaş sonrası yapılışı onu tercih edilememesine sebep oldu. Turing ,Winston Churchill’in konuşma kaydının şifreleme/deşifreleşmesi işlemlerini yapıp, memurlara ispat etmesine rağmen Delilah kullanıma kabul edilmedi.

1945’te, Turing savaş zamanındaki hizmetleri için, Royal Society,  OBE ile ödüllendirildi, ancak çalışması yıllarca bir sır olarak kaldı. Royal Society tarafından ölümünden kısa bir süre sonra basılan bir biyografide de  şöyle kayıtlara geçmiştir: ”Savaştan hemen önce, o kritik zamanda bazı büyük problemler üzerine çalışmalara kendini verseydi sunulabilecek çalışmasının kalitesini gösteren, çeşitli matematiksel konuda üç kayda değer makale yazıldı. Yabancı Bürodaki çalışmasına istinaden OBE ile ödüllendirildi.”

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları | Günümüzde yeniden çalıştırılır hale gelmiş Turing Bombe Makinesinin içi

İlk bilgisayarlar ve Turing testi

1945 yılı ile 1947 yılı arasında Ulusal Fizik Laboratuarın da, ACE (Otomatik Bilgisayar Motoru) tasarımı için burada 2 yıl çalıştı.

19 Şubat 1946’da ilk program-hafızalı bilgisayarın detaylı dizaynının makalesini sundu. ACE uygulanabilir bir dizayn olmasına rağmen, Bletchley Park’taki savaş zamanı çalışmalarını saran esrarengizlik proje başlangıcının ertelenmelerine öncülük etti ve onu hayal aleminden çıkardı.

1947’nin sonlarında 6 yıllık çalışma sonunda, artık kendi istediği alanda çalışacağını belirterek Cambridge’e döndü. O Cambridge’teyken yokluğunda Pilot ACE yapıldı. İlk programı 10 Mayıs 1950’de gerçekleştirildi.

1948’de Manchester’da Matematik Departmanına Okutman tayin edildi. 1949’da Manchester Üniversitesi’ndeki bilgisayar laboratuarında vekil yönetici oldu ve ilk gerçek bilgisayarlardan biri için Manchester Mark 1 yazılımı üzerinde çalıştı.

1950 yılında “Bilgisayar İşleyişi ve Zeka” ilişkilendirmesi için Turing testleri dediğimiz “Yapay Zeka” deneylerine ilk defa yapmaya başladı. Bir bilgisayarın diyalog içinde bir insanı kandırabileceğini yani Yapay Zeka ile bilgisayarların akıllı olabileceğini ilk defa ortaya attı.

1948’de Alan Turing aynı sınıftan mezun olduğu meslektaşı D.G.Champernowne ile çalışırken henüz var olmayan bir bilgisayar için satranç programı yazmaya başladı.

1952’de programı gerçekleştirmeye yetecek kadar bir bilgisayarı güçlendirerek, Turing bilgisayarını taklit ettiği, her bir hamlesi yaklaşık yarım saat alan bir oyun oynadı. Oyun kaydedildi, Champernowne’nın karısına karşı oyunu kazandığı söylense bile, program Turing’in meslektaşı Alick Glennie’ye karşı kaybetmiştir.

Alan Turing ve Matematiksel Biyoloji

Alan Turing 1952’den 1954’teki ölümüne kadar matematiksel biyoloji, özellikle morfogenez üzerine çalışmıştır.

1952’de Turing örnek biçimlendirme hipotezini öne sürerek, “Morfogenezin Kimyasal Temeli ‘ adlı bir makale yazmıştır. Bu alandaki ilgi odağı canlıların yapısındaki Fibonacci numaralarının varlığını, Fibonacci filotaksisini anlamaktır. Örnek biçimlendirme alanının şuan merkezi olan reaksiyon-difüzyon denklemini kullanmıştır.

Son makaleleri 1992’de A.M.Turing’in Derleme Çalışmaları eserinin basımına kadar yayınlanmamıştır.

Alan Turing Hayatının Son Dönemleri ve Ölümü

Alan Turing Cezai Hüküm Giymesi ve Ölüm Senaryoları

İngiltere’de o dönemlerde suç olan Homoseksüellik yasa dışıydı ve bir akıl hastalığı olarak dikkate alınmakla birlikte ceza-i yaptırımı olan suç sınıfına girmekteydi. Ocak 1952’de Turing’in 19 yaşında bir genç olan Alan Murray ile bir sinemada tanıştı ve Alan Murray birkaç defa Turing’in evine giderek onunla birlikte kaldı. Birkaç hafta sonra Alan Murray bir tanıdığı ile birlikte Turing’in evini soymaya gitti. Turing bu hırsızlığı polise bildirdi. Polis hırsızları yakaladı ve soruşturma sırasında Alan Murray’in Turing ile homoseksüel ilişkisi olduğu gerçeği ortaya çıktı. Turing’de bunun gerçek olduğunu itiraf etti.

Alan Turing ve Alan Murray 1885 Ceza Kanunu’na Ek Yasa’nin 11. Kısmı gereğince müstehcen uygunsuzluktan suçlanıp mahkemeye verildiler. Turing pişman değildi ve elli yıl önce Oscar Wilde’a olduğu gibi aynı suçtan mahkum edildi.

Turing’e mahkumiyet ve durumuna bağlı olarak, 2 teklif yapıldı. Hapisten kaçmak için, bir yıl içinde kendini hadım edecek östrojen hormonu iğnelerini kabul etti. Suçlu bulunması dolayısıyla devletin gizli işleri için güvenilirlilik izni kaldırıldı ve o zamanlar çok gizli olan İngiliz Hükümeti Kod ve Şifre Okulunda (GCCS)’daki kriptografik konular üzerine devam eden danışmanlığı da sona erdirildi.

O dönemde İngiltere Hükümeti, Oxford-Cambridge’de tahsil yapmış, Sovyet Rusya hesabına casusluk yapan ve sonradan İngiliz entelejans kurumunda en yüksek rütbeleri almış olan (Guy Burgesss ve Donald Maclean) bir grup ajanlar sorunu ile uğraşmaktaydı.

Casuslar ve Sovyet ajanlarının önemli mevkilerde bulunan homoseksüelleri tuzağa düşürmelerinden endişe edilmekteydi. Turing hedefteydi ve Bletchley Park’da çok önemli konumlarda çalışmıştı ve homoseksüel olma suçundan mahkeme tarafından hüküm giymişti. Bu yüzden dolayı tedbir anlamında İngiliz Hükümeti tüm yetkisini elinden aldı.

8 Haziran 1954’de temizlikçisi, Manchester’deki evinde Alan Turing’i ölü buldu. Bir gün evvel, yatağının kenarında bıraktığı yarı-yenmiş siyanür-zehirli elmayı yemek suretiyle siyanür zehirlenmesinden öldüğu açıklandı. Elmanın kendisi nedense hiçbir siyanür zehiri testine tabi tutulmadı. Alan Turing’in Ölüm nedenin siyanür zehirlenmesi olması iddiasına rağmen cesedini Adli tıp testleri yapılmadı.

Bu şartlarda devletin çok gizli işleri için çok önemli görevlerde bulunan ve şüpheli bir tarzda ölen bir kişi olan Turing’in ölümünün kasıtlı olduğu, hatta bunun İngiliz MI5 (gizli istihbarat) servisi tarafından organize edilip, intihar süsü verilip, bunun bir suikast olabileceği düşünülmektedir.

Annesi ise oğlunun ölümünün laboratuar ecza maddelerini dikkatsizce depolanıp kullanılmasına bağlı olarak zehirin yemeğe başladığı elmaya kazara bulaştığını devamlı iddia etmiştir.

Bazı kişiler Turing’in Pamuk Prenses peri masalı rolü yaparak intihar ettiğine inanırlar.

Bazı kişiler Turing’in resmi güvenilirlilik izini kaybetmesine rağmen pasaportunun alınmadığına ve bu hükümden sonra (ABD tarafından kabul edilmemekle beraber) birkaç defa akademik nedenlerle Avrupa’ya gitmesine izin verildiğine işaret etmektedirler. Bu ziyaretler sırasında Turing’e bir suikast yapılma olasılığının çok yüksek bulunduğu bilinmektedir. Buna rağmen İngiliz resmi makamları bu ziyaretlere ve yüksek suikast olasılığına göz yummalarını kasıtlı bulmaktadırlar.

Turing’in biyografisini yazan Andrew Hodges, Turing’in bu şekilde ölerek intihar etmiş olabileceği, bununda annesine daha makul geldiği de olabileceğini söylemektedir.

Alan Turing Sonrası

1966 yılından sonra  Bilgisayar Mekanizmaları Birliği tarafından her yıl, bilgisayar camiasına teknik makaleler yazan bir kişiye Turing Ödülü verilmektedir. Bu bilgisayar dünyasının Nobel Ödülü olarak epey bir dikkate alınmaktadır.

Alan Turing’in Londra’da doğum yeri olan (şimdi Colonnade Hotel olan) bina önüne ve Manchester’de yaşayıp öldüğü evinin önüne, İngiltere’deki önemli tarihsel kişilerin orada yaşadığına işaret etmek için binalara konulan, birer mavi plaka konulmuştur.

23 Haziran 2001’de Manchester’de Whitworth Sokağındaki üniversite binaları arasında bulunan Sackville Park’da Turingin bir bronz heykeli için açış töreni yapıldı. Güney İngiltere’de Guildford’da yerleşikli “Surrey Üniversitesi” kampüsünde Heykeltıraş John W. Mills tarafından yapılan bir bronz heykel 28 Ekim 2004’de açılış töreni yapılmıştır.

Alan Turing’in hayatının bir çok yılını geçirdiği, savaşın teknoloji üssü Beltchley Park’da, Galler bölgesinden gelen ince kayrak taşlar ile Heykeltıraş Stephen Kettle tarafından yapılmış 1,5 ton ağırlığında 19 Haziran 2007’de 2. heykeli törenle açılmıştır.

İngiltere’de ve dünyanın çeşitli yerlerinde, özellikle üniversitelerde, Turing’in anısını devam ettirmek hedefiyle çeşitli etkinlikler yapılmakta ve fakültelerde ve kampüslerde özel salon, bina ve meydanlara Turing adı verilmektedir. Örneğin İstanbul Bilgi Üniversitesinde her yıl ‘Turing Günleri’ adlı uluslararası katılımlı bilimsel bir sempozyum organize edilmektedir. Toplantının amacı ‘Hesaplama Teorisinde ve Bilgisayar Bilimlerinde’ uluslararası çevrelerdeki yeni eğilimlerin ve gelişmelerin tartışıldığı tanıtıldığı bir zemin yaratmaktır.

10 Eylül 2009 tarihinde dönemin İngiliz başbakanı Gordon Brown ise ilk defa Alan Turing ile ilgili konuştu. Ona yapılan haksızlığın gerçekten insanlık dışı olduğunu söyledi.

Şimdilerde çok ünlü bir marka olan Apple firmasının logosunun sırrı ve anlamı ise, Alan Turing’in ölürken bıraktığı ısırılmış elmadan esinlenmiştir.

2014 yılında ise Alan Turing’in hayatını konu alan “The Imitation Game (2014)” filmi sinemalarda gösterime girmiştir. Alan Turing’i Ünlü İngiliz Aktör Benedict Cumberbatch canlandırmıştır.

Alan Turing kimdir? Alan Turing’in Hayatı, Biyografisi ve İcatları | Alan Turing ve Benedict Cumberbatch