9 bin yıldır sofralardan eksik olmayan Hurmanın faydaları nelerdir?
İçerisinde çok zengin vitamin ve mineral bulunan, iyi bir lif kaynağı olan hurma, sıcağı seven harika bir palmiye ağacı türünün bir meyvesidir. Ramazan aylarında sofraları süsleyen hurma aslında yılın her zamanında tüketilmesi gereken çok önemli bir meyvedir. Bu yazımızda hurmanın tarihçesinden kısaca bahsedip, Neden hurma yemeliyiz? Hurmanın faydaları nelerdir? Hurmanın insan sağlığına olan etkisi nelerdir? Hurmanın içinde hangi vitaminler var? Hurma nasıl tüketilmelidir? Hurmanın zararları nelerdir? Hamile ve yeni doğmuş kadınlar neden hurma yemeli? Hurma şişmanlatır mı? sorularının cevabını bu yazımızda bulabileceksiniz.
9 bin yıldır sofralardan eksik olmayan Hurmanın faydaları ve zararları nelerdir?
Hurma ağacı (Phoenix dactylifera), palmiyegiller (Arecaceae) familyasının, dekoratif yaprakları olan, tropikal, çöl, ılıman ve sıcak iklimleri seven, bir palmiye çeşididir. Bu ağacın sarkan dallarından çoklu olarak bulunan harika meyvelerine biz hurma diyoruz.
Hurmanın kısaca tarihçesine baktığımızda, Milattan önce 6 bin yıllarında keşfedildiğinden beri günümüze kadar, iyileştirici olduğuna inanılan Hurmanın, bilim tarafından kanıtlanmış olan faydalarından dolayı değil de genelde tadından dolayı yenmektedir. Tarihe baktığınızda hurma ağacının günümüz de Irak bölgesinden geldiğini görebiliriz. Ancak eldeki kaynaklara bakıldığında bundan çok daha uzun yıllar önce Mısırlıların hurmadan şarap yaptığı da biliniyor.
Hurma semavi dinlerin çıktığı bölgeler, hurma yetiştiriciliğinin olduğu bölge olduğundan çokça adı geçmektedir. Çöl ikliminde yetişebilen bir kaç meyveden birisi olduğu söylenebilir.
Ticaretin gelişmesiyle Güneybatı Asya, İspanya, Kuzey Afrika ve daha sonra da Meksika ve Kaliforniya’ya ulaşan hurma, günümüzde Orta Asya mutfağının vazgeçilmezlerinden biridir. Her ne kadar dünya üzerinde 30 farklı hurma çeşidi olsa da, bunlar genellikle yumuşak, orta kurulukta ve kuru olmak üzere üç türe ayrılıyor. Bu tür farklılıklarının sebebi ise glikoz, sakaroz ve fruktoz içeriklerinin verdiği hakiki tatlardır.
Hurmanın besin değeri nedir? Hurmanın içinde neler var?
Hurma zengin vitamin ve mineral içeriğinin yanında iyi bir lif kaynağıdır. Potasyum, kalsiyum, azot, çinko, demir, fosfor, klor, bol miktarda magnezyum, az miktarda olsa bakır ve bor mineralleri, A vitamini, B1, B2, B6 vitaminleri, beta-karoten ve B9 yani folik asit içerir.
Lif içeriği bol olan bir besin arıyorsanız hurma tam size göre. Birçok önemli besin içeren ve dolayısıyla sağlık için oldukça faydalı olan hurma, boyut olarak küçük olduğundan bu besinlerden yeterli oranda alabilmek için fazla hurma tüketmek gerekiyor.
Eğer günde 100 gram hurma yerseniz, günlük ihtiyacınız olan bedin değerinin ne kadarını karşılarsınız? Şimdi bir inceleyelim.
Aşağıda verilen bilgiler, 100 gram hurma için geçerlidir. (GD: Günlük Değer)
- Lif – 6,7 gram. GD %27.
- Potasyum – 696 mg. GD %29.
- Bakır-0,4 mg. GD %18.
- Manganez – 0,3 mg. GD %15.
- Magnezyum – 54 mg. GD %14.
- B6 vitamini – 0,2 mg. GD 12.
Fakat 100 gram hurmanın içerisinde 66,5 gram gibi oldukça yüksek meyve şekerleri bulunmaktadır. Hurmanın zararları içinde gösterilebilecek tek sorun teşkil edecek özelliği de budur. Meyve kaynaklı olsa bile şeker miktarının yüksekliği zarar verebilir. Özellikle Hurma şişmanlatır mı? sorusunun cevabı olarak, fazla tüketimin dede meyve şekerinin kilo yaptığı artık bilinmektedir.
Hurmanın faydaları nelerdir? Hurmanın Sağlığa faydaları
Kivi ya da susamla karşılaştırıldığı zaman hurma bir enerji deposu gibi görülmese de, cazip lezzetinin yanı sıra sağlığa sayısız faydası vardır, işte hurmanın faydalarından bazılarını listeleyelim.
1. Sindirimi kolaylaştırır, bağırsak hareketlerini tetikler
Lif, kalın bağırsak sağlığının korunması ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi için çok önemlidir. Hurmada bulunan çözülebilir ve çözülemeyen lif, sindirim sisteminin temizlenmesine yardımcı olur. Kalın bağırsağın en etkili şekilde çalışabilmesini sağlar. Lif ve balın bağırsak sağlığının diğer faydaları arasında ise kolit, kalın bağırsak kanseri ve hemoroid riskinin azalması görülmektedir. (Hurma, hemoroide karşı hazırlanan ev ilaçlarında da kullanılabilir.)
2. Kolesterolü düşürür
Hurmada kolesterol bulunmaz ve yağ içermez. Bu nedenle ne kadar yerseniz yiyin kolesterolü etkilemez; hatta kilo vermenize yardımcı olur.
3. İltihap karşıtı etkileri
İltihap karşıtı özellikleriyle bilinen bir mineral olan magnezyum, hurmada bol miktarda bulunur. Yapılan bir araştırmada vücutta bulunan CRP (C-reaktif protein), TNF (tümör nekroz faktör alfa), ve IL6 (interiökin 6) gibi iltihap belirtilerinin, vücuttaki magnezyum alımı arttırıldığında düşüşe geçtiği görüldü.
Magnezyumun iltihap karşıtı etkisi ve bu araştırmanın sonucu ele alındığında magnezyumun kardiyovasküler hastalıklara, eklem yangısına, Alzheimer hastalığına ve iltihapla bağlantılı diğer sağlık sorunlarına karşı da faydalı olduğu görülüyor.
4. Tansiyonu düşürür
Hurmada bol miktarda bulunan magnezyumun tansiyonu da düşürdüğü bilinir. Bunun dışında hurmada bulunan protein de vücutta birçok işleve yardımcı olur. Bunların arasında kalbin düzgün çalışmasına yardımcı olmak ve tansiyonun düşmesini sağlamak da vardır.
Hurmanın içerisindeki Potasyum minerali, tansiyonu dengelemeye yardım etmektedir.
5. Beyin kanaması riskini azaltır
14 yıllık bir süre içerisinde yayınlanan 7 araştırmanın değerlendirilmesi sonucunda, kişinin günde tükettiği her 100 mg’lık magnezyum başına beyin kanaması riskinin %9 azaldığı görüldü. Bu araştırma American Journal of Clinical Nutrition dergisinde yayımlandı.
6. Sağlıklı bir hamilelik dönemi
Bilim ve Teknik Üniversitesindeki araştırmacılar tarafından yürütülen bir araştırmada hurmanın doğum sürecini nasıl etkilediği incelendi. 69 kadının 1 yıl 1 ay boyunca izlenmesinin ardından araştırmacılar, doğumdan önceki son 4 haftada hurma tüketilmesinin doğum sancılarını artırma ihtiyacını önemli derecede azalttığını tespit etti.
Hamile ve yeni doğum yapmış olanların kendilerini toparlamasına çok yardımcı olur. Hamile kadının bebeğini besler, yapısındaki potasyum çocukların büyümesini sağlar. Ayrıca anne sütünü arttırır
7. Kemik sağlığı
Hurmada bol miktarda bulunan selenyum, manganez, bakır ve magnezyum, kemiklerin sağlıklı kalması ve osteoporoz gibi sorunların önlenmesinde oldukça faydalı.
8. Sinir sistemini güçlendirir
Potasyum içeriği yüksek, fakat sodyum miktarı düşük olan hurma, sinir sisteminizi sağlıklı tutmaya yardımcı olur.
9. Cildi besler
C ve D vitaminleri derinin esnekliğine katkıda bulunurken aynı zamanda cildinizin yumuşak kalmasını da sağlar. Ayrıca cilt sorunları yaşıyorsanız beslenmenize hurma katmanız uzun vadede yararlı olabilir. Yaşlanma karşıtı etkileri de olan hurma aynı zamanda vücudunuzdaki melanin birikimini de önler.
10. Doğal vitamin takviyesi
Hazır elde edilen vitamin takviyesi yerine, doğanın size verdiği harika meyveleri tüketmelisiniz.
Hurmada B1, B2, B3, B5, B9 vitaminlerinin yanı sıra A1 ve C vitaminleri de bulunur. Her gün birkaç hurma yerseniz besin takviyesi olarak hap kullanmanıza gerek kalmaz. Ayrıca yüksek oranda doğal glikoz içerdiğinden kendiniz daha enerjik hissetmenize yol açar.
Okumadan Geçme: Vitamin hapları yararlı mı? zararlı mı?
Hurma tüketerek elde edilebilecek diğer faydalar şunlardır;
- Gün boyu oluşan stres ve gerginliği azaltır
- Kansızlığa iyi gelir. Demir içeriği sayesinde, kansızlığa sebep olan demir eksikliğinin önüne geçer.
- Antioksidan özelliği ile Kansere, kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur.
- Bronşit, verem, kuru öksürük ve soğuk algınlığına iyi gelir.
- Erken yaşlanmayı önler.
Hurma nasıl tüketilmeli?
Uzmanlar sağlıklı ve dengeli beslenenlerin, özellikle sabah kahvaltısında veya ara öğün niyetine günde 4-5 adet hurma yemelerini tavsiye etmektedir.