DOLAR
EURO
ALTIN
BIST
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul °C

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han’ın mezarı neden hala bulunamıyor?

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han’ın mezarı neden hala bulunamıyor?

Dünya tarihinin kabul edilmiş en büyük askeri dehalarından biri olan Cengiz Han’ın mezarı herkes tarafından merak edilmekte. Çünkü mezarında büyük bir hazinenin olduğuna inanılıyor. Fakat bu mezarı Moğollar bulmak istemiyor. Aranmasına da izin verilmiyor. Neden mi? Yazımızda bunun sebebini, Cengiz Han Kimdir? Hayatı hakkında kısa bilgiler verip, Cengiz Han’ın mezarı neden hala bulunamıyor? Cengiz Han’ın Ataları Türk mü? sorularına cevap vermeye çalışacağız.

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han’ın mezarı neden hala bulunamıyor?

Cengiz Han yada Çinggis Haan doğumdaki adıyla Temuçin 1162 yılında, Moğolistan’nın Dülün-Boldak topraklarında doğmuş, Orta Asya’da göçebe yaşayan bozkır kabileleri bir araya getirerek, ulus devlet haline getirmiş, Moğol İmparatorluğunu kurmuş zeki bir hükümdardır. 1206 yılında büyümeye başlayan Moğolları 21 yılda Pasifik Okyanusu’ndan Hazar Denizi’ne ve Karadeniz’in kuzeyine kadar uzanan koca bir egemenlik kurmuştur. Çevresinde ona kafa tutan Kuzey Çin hanedani Jin Devletini, Türkistan’daki Kara Hıtaylar, Harezm, Harzemşahlar,Gürcüler, Kıpçaklar, Rus Knezliklerine son vermiştir.

Onun zekiliği ise bozkır geleneklerinde Meritokratik anlayışı kullanıp, ölümüne biat almıştır. Kağıt para kullanımı, Kurduğu haberleşme ağı yani posta servisi ile ülkenin gelişimini sağlamıştır. Kurduğu Moğol İmparatorluğu doğu ile batıyı birbirine bağladı, İpek Yolu’nu canlandırdı. Diplomatik dokunulmazlık ve din özgürlüğü kavramları onun döneminde yerleşti. Aslında Moğollara medeniyeti getiren adamdır diyebiliriz.

Askeri anlamda casusluk sistemi ile kafa kaldıran yada sivrilen kişileri anında yok etmiştir. Diğer taraftan tarihin yazdığı en zalimane hükümdarlardan biridir. Sefere gittiği ülkeleri yerle bir edip, özellikle yaşayan erkekleri öldürmüş, milyonlarca kişiyi katletmiştir.

Diğer taraftan her dinden din adamlarını, doktor, zanaatkar, bilgi ve beceri sahibi hangi ulustan olursa olsun korumaya almış, Cengiz Han yasası ile onları vergiden bile muaf tutmuştur. Eğitime önem vermiş, Uygur Alfabesinden Moğol alfabesini üretip, çocuklarından başlayarak tüm halka öğretmeye çalışmıştır.

Çin’deki Tangutlar’ın üzerine gittiği seferde 1227 yılında ölmüştür. Ölümü sonrası oğulları ve torunları Moğol İmparatorluğunu daha da genişletmeye devam etmiştir.

Onun hakkında yapılmış en güzel filmlerden biri kendi adıyla 2007 yılında gösterime giren orjinal adıyla Mongol filmi hayatını, yaşadığı tüm sıkıntıları ve nasıl imparatorluk kurduğu hakkında çekilmiş en güzel filmlerden biridir. Onun hikayesi kan dökülmesini, adam kaçırmayı, aşk ve intikamı içeriyor.

Cengiz Han 25 Ağustos 1227 yılında seferde öldü ve bunun sebebi bir iç kanama olduğu söylenmekte. Öldüğünde 65 yaşındaydı ve ölümü sonrası cesedinin nereye gömüldüğü hakkında bir bilgi asırlarca bulunamamıştır. Moğolların gizli tarihinde bile bunla ilgili herhangi bir bilgi yoktur. 1600 km evden uzakta ölen birinin cesedi yaklaşık olarak bir at arabası ile en hızlı şekilde gelse bile 3 hafta kadar sürmekte. Moğollarda mumyalama olmadığı için, olasılıkla ceset çüreyecektir. Tarihçiler öldüğü yerde gömüldüğünü söylerken, başka tarihçiler ise vatanına götürülmüş ve kendi isteği doğrultusunda mezarının bilinmemesini istemiş, hatta ona sadık kişilerce gömüldüğü yeri bilen onu defneden kişilerinde öldürüldüğü söylenir.

Fakat başka bir görüşe göre, ceset Karakurum’a getirilmiş Onon ve Kerulen nehir kaynaklarının bulunduğu bölgede, kutsal sayılan Burhan-Haldun dağında bir yere gömüldüğü de söylenir. Günümüz Moğolistan hükümeti ve yaşayan halkı Cengiz Han’ın mezarını aramak ile ilgili özel bir gayretleri de yoktur. Şimdi bunun nedenlerine geçelim.

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han'ın mezarı neden hala bulunamıyor? | Cengiz Han

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han’ın mezarı neden hala bulunamıyor? | Cengiz Han


Cengiz Han’ın mezarı neden hala bulunamıyor?

Cengiz Han’ın mezarının Moğol İmparatorluğu’nun dört bir yanından gelen hazineler içerdiğine inanılıyor. Peki, Moğollar neden bu mezarın bulunmasını istemiyor?

Uçsuz bucaksız topraklara sahip, bir çok toprağı kurak olan Moğolistan’da halen oba çadırları kullanılmakta. Cengiz Han’ı halk çok seviyor.

Cengiz Han bir zamanlar Büyük Okyanus ile Hazar Denizi arasındaki topraklara hükmetmişti. Öldüğünde cenazesinin gizli tutulmasını istemişti.

Yas tutan ordusu, cenazeyi taşırken önlerine çıkan herkesi öldürmüş, Cengiz Han gömüldükten sonra mezarın izini kaybettirmek için üzerinde bin at dolaştırılmıştı.

Cengiz Han ölümünden sonraki 800 yılda kimse mezarına ulaşamadı. Zaten mezarının bulunmasını da istemiyordu.

Yabancı keşif ekipleri mezarı bulmak için tarihi belgelere başvurdu, hatta National Geographic’in Hanlar Vadisi Projesi uydu fotoğraflarını bile incelemişti.

Ancak Moğollar 1227’de ölen liderlerini sevse de mezarının bulunmasını istemiyordu. Dışarıdan bakan birinin ise bunu anlaması biraz zordu. Bunun, mezar bulunursa dünyanın sonu gelecek inancıyla ilgisi yoktu. Aslında burada halk Cengiz Han mezarının bulunmasını istemiyordu, bunun sebebi ise ona duydukları saygı gereği, çünkü o mezarının yerinin bilinmesini istemiyordu.

Cengiz Han’ın isteğini dikkate alan Moğolların kültürel baskısının yanı sıra mezar aramayı zorlaştıran başka etkenler de var. Moğolistan devasa bir ülke, üstelik düzenli yol ağları çok zayıf. Nüfus yoğunluğu çok düşük; sadece Grönland ve birkaç ada bu konuda onu geride bırakabilir. Böyle bir ortam, sırlarına sahip çıkar.

Ulanbatur Devlet Üniversitesi’nin arkeoloji bölümünden Dr. Diimaajav Erdenebaatar bu mezarı bulmaya uğraşan Japon-Moğol ekibi ile çalışıp Cengiz Han’ın doğum yeri olan Hentiy bölgesinde yoğunlaşmış. Ancak 1990’da yapılan bu çalışmalar aynı yıl gerçekleşen demokratik devrim nedeniyle yarım kalmış. Zira halk bu çalışmalara da tepki göstermiş.

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han'ın mezarı neden hala bulunamıyor? | Cengiz Han'ın atlı meşhur heykeli

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han’ın mezarı neden hala bulunamıyor? | Cengiz Han’ın atlı meşhur heykeli


Cengiz Han’ın Ataları Türk mü? Hunlar olabilir mi?

Dr. Erdenebaatar 2001’den bu yana Moğolistan’ın orta kesimindeki Arkhangai bölgesinde, Hun krallarının iki bin yıllık mezarlığında kazı çalışmaları yapıyor. Cengiz Han, Hunların Moğolların atası olduğuna inanıyordu. Bu nedenle mezarı onlarınkine benzeyebilirdi.

Hun kralları 20 metre derinlikte ahşap bölmeler içine gömülür, yerin üzerine kare şeklinde taşlar dizilirdi. Dr. Erdenebaatar’ın ilk mezarı kazması 10 yaz sürmüş, burası daha önce soyulmuş olmasına rağmen Hunların uzak diyarlarla diplomatik ilişkilerini gösteren Çin at arabası, Roma cam eşyası ve çok sayıda değerli metal bulunmuştu.

Üniversitenin arkeoloji müzesinde altın ve gümüş heykelcikleri, bunlar üzerinde leopar ve tek boynuzlu at desenlerini görmek mümkündü. Bu imgeler Cengiz Han ve sonrası dönemde de kullanılmıştı.

Cengiz Han’ın mezarının da Moğol İmparatorluğu topraklarından gelen benzer hazinelerle dolu olduğu sanılıyor. Yabancıların bu mezara bu kadar ilgi göstermesinin bir nedeni de bu.

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han'ın mezarı neden hala bulunamıyor? | Cengiz Han'ın Moğolistan'da çok ayrı bir yeri var

Cengiz Han Kimdir? Cengiz Han’ın mezarı neden hala bulunamıyor? | Cengiz Han’ın Moğolistan’da çok ayrı bir yeri var


Cengiz Han’ın Mezarı biliniyor mu?

Ancak Hun tarzı bir gömütün bulunması biraz zor. Mezar üstündeki taşlar kaldırılmış olabilir. Moğolistan’ın genişliği düşünüldüğünde 20 metre derinlikte bir mezarın bulunması neredeyse olanaksız görünüyor.

Cengiz Han’ın mezarının, imparatorluğun dört bir yanından gelmiş çok sayıda hazine içerdiği sanılıyor. Bölgedeki inanca göre Cengiz Han’ın mezarı, başkent Ulanbatur’un 160 km kuzey doğusundaki Hentiy sıradağlarının Burhan Haldun tepesinde. Ancak mezarın kesin yeri belli olmadığı gibi bu iddiaya karşı çıkanlar da var.

Mezarın yerini kaybetmek için üzerinde bin at gezdirildiği söylentisi mezarın bir vadide olduğuna işaret ediyor ve buna göre Hun mezarlığı uygun aday olabilir. Ama Cengiz Han’ın bir dağa gömülmeyi vasiyet ettiği de biliniyor. Bu nedenle Burhan Haldun dağı da makul bir aday. Fakat bu bölge UNESCO Dünya Mirası Listesine alındı.

UNESCO’nun Hentiy Han bölgesini Dünya Mirası Listesi’ne alıp koruma altına alması araştırmacıların bu bölgedeki çalışmalarının da sınırlanması ve Cengiz Han’ın mezarı sorununun havada asılı kalması anlamına geliyor.

Peki mezarın bulunması sorununa Moğolistan’da neden sıcak bakılmıyor? Cengiz Han ülkenin en büyük milli kahramanı. Batı onu ele geçirdiği topraklarla hatırlarken Moğollar onu sağladığı olanaklarla hatırlıyor. Cengiz Han’ı şimdiki kültürlerinin babası olarak görüyorlar. Medeniyetlerinin başlamasının en büyük yapımcısı Cengiz Han görüldüğü için bu saygınlık para ile kesinlikle yan yana getirilmiyor. Bu yüzden Moğollar ne olursa olsun Cengiz Han’ın mezarına dokunulsun istemiyor.



Ayrıca Bakınız

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.