İstanbul °C
Yapay zekada yeni bir açmaz: Robot askerler
2015 yılında vizyona giren Neill Blomkamp’ın yönettiği Chappie filmi akıllara kazınmıştı. Artık filmler hayal değil, çünkü Robot askerler artık iş başında. Hatta etik olarak durumları tartışılıyor.
Yapay zekada yeni bir açmaz: Robot askerler
Robot askerler artık bilim kurgu değil. İHA yani insansız hava aracı, drone, askeri robot köpekler derken şimdi de ülkeler savaş alanlarında ön cephelerinde bulunduracakları robot askerleri geliştirme üzerine yarışa girdiler. Ancak bu durum insan için yeni bir çok soru işaretini de yanında getiriyor.
Son bir araştırma bulguları “insanlarla robotlar bir ekip oluşturduğunda, insanın müdahale etme ihtiyacı robotik yardımın faydalarını ortadan kaldırabilir” diyor. Ancak askeri yapay zekanın insan denetimi olmadan ilerlemesine izin vermek de, rahatsız edici etik soruları gündeme getiriyor.
Askeri robotlar ile ilgili halen ilerleyen bir kaç proje var. Bunlardan biri ABD’nin SESU projesi. Bu proje küçük dronlar ve robotik kara araçları ile güç- lendirilmiş yaklaşık 200 ila 300 askerden oluşan bir ekip öngörüyor. Hafif donanıma sahip birim, düşmanın hava sahasını kontrol ettiği bölgelerde savaşacak ve “boyut ve silah olarak kendisinin- den üstün olan” düşman kuvvetlerini yenebilecek.
Yine benzer bir diğeri; ABD Savunma Gelişmiş Araştırma Projeleri Ajansı DARPA kapsamında yürütülen OFFSET projesi. OFFSET robot donanımı geliştirirken, SESU çok sayıda robotun komuta ve kontrolüne odaklanıyor. SESU robotlarının, çoğu güncel insansız hava aracında olduğu gibi, ayrı ayrı çalıştırılmak yerine, yapay zekaya sahip olması ve büyük ölçüde özerk olmaları planlanıyor.
Araştırmacılar bu iki program üzerinden bir simülasyon geliştirdiler ve geçtiğimiz ekim ayında Washington DC’de düzenlenen bir konferansta son sanal simülasyonların sonuçlarını açıkladılar: ABD Ordusu’ndan isminin açıklanmaması konuşuyla New Scientist dergisine demeç veren bir araştırmacı “Yapay zekanın kendi başına bazı çok zor ve ilginç taktikleri nasıl keşfettiğini izlemek çok ilginç; ancak, robotlar; eylemlerini anlayamayan insan operatörler tarafından sekteye uğratıldılar. Simülasyonları oynattıkça, insanların sürekli olarak robotların eylemlerini bölmek istediklerini farkettik. Robotlara müdahalenin sonuç üzerinde ciddi bir etkisi olabilir” dedi.
Konferanstan çıkan sonuç özet şöyleydi: “Eğer yapay zekâyı insan hızına yavaşlatırsak, kaybedeceğiz.” Bu, bilim adamlarının bu yılın başlarında DARPA’nın Raytheon, Northrop Grumman ve Collins Aerospace şirketlerine ihaleler vasıtasıyla 45 milyon dolardan fazla para verdiği SESU programı hakkındaki ilk tartışmasıydı. Mevcut Pentagon politikası ölümcül askeri yapay zekanın insan kontrolü altında olmasını talep ediyor, ancak bulgular bunun askeri etkinlikle çelişkili olduğunu gösteriyor.
Bu yılın başlarında silahlı robotların etkin kontrolü üzerine bir çalışma yayınlayan ABD danışmanlık firması C / O Futures’tan Robert Bunker, hızlı, taktiksel karar vermenin AI’nın (Yapay zeka) önemli bir avantajı olduğunu söylüyor. Daha önceki savaşlarda rakipleri alt edebilen tarafların kazandığı gibi, hızlı kararlar vermenin yavaş rakiplere karşı kolay zaferler sağlayabileceğini söylüyor. Bunker “Bu rekabetçi sürecin önemli bir örneği, Almanların 1940’da Fransa’ya karşı başlattıkları Blitzkrieg savaşı” diye de hatırlatıyor.
Robot askerlere karşıt görüşler
Etik gerekçelerle otonom silahların kullanımlarına karşı uzun yıllardır mücadele veren Kaliforniya Üniversitesinden Stuart Russell’ın iddiası ise bu bulguların otonom silahların kullanımlarını haklı çıkarmak için yapıldığı üzerine. Russel “bu son derece kaygan bir zemin: kısmi özerklik, kısmi insan gözetimi ve benzerleri savaşın baskısı altında neredeyse anında buharlaşır. Ordular eğer yapabilirlerse, ellerine tam yetki verilirse doğrudan tam özerkliğe giderler” diyor.
Russell, araştırmanın otonom silahlar üzerinde yasal kontrollere duyulan ihtiyacı vurguladığına inanıyor. ‘Bu mutlaka tam bir yasak anlamına gelmeyebilir ancak özerkliği bazı durumlarla sınırlayabilir’ diyerek…
Ve devam ediyor : “Yalnızca denizaltı savaşları ya da tanklar, savaş uçakları, gemiler gibi büyük çaplı silahlar için özerkliğe izin verebilirsiniz. Bu bile etkili askeri robotlar ile etik olanlar arasında zor bir dengeye yol açabilir.” Bunker, “Onları kullanırsan da, kullanmazsan da lanetlenirsin” diyor.
Ayrıca bakınız
BENZER KONULAR
YORUMLAR
