Sigara ölüm saçmaya devam edecek gibi görülüyor. Son yılların verileri ise ilginç ve tehlikeli sonuçlar çıkarıyor. Dünya genelinde ölüm nedenlerinin başında gelen sigara, yapılan yasaklamalara karşı teknoloji desteği alarak e-sigara olarak kabuk değiştirdi. Sadece Sigara içen kişi kendine değil etrafındaki kişilere de ölüm getirir. Sigara tiryakileri 6 saniyede bir, pasif içiciler ise her 40 saniyede bir ölüyor! Bunu yazımızda sizlere anlatmaya çalışacağız. Ayrıca yazımızda Sigaranın zararları nelerdir? Sigaranın içindeki maddeler ve zararları nelerdir? Nargile ve elektronik sigara zararlı mı? sorularının cevabını da bulabileceksiniz.

Sigara tiryakileri her 6 saniyede bir ölürken, pasif içicilerde tehlikede!

Aktif sigara içimine bağlı yılda 100 bin, pasif içime bağlı ise yılda 15 bin kişi hayatını kaybediyor. İçilen her bir sigara insan ömründen 12 dakika eksiltirken, kullanıcılarının yarısı hayatını sigaraya bağlı nedenlerden kaybeder.

Sigara önlenebilir ölümlerin en büyük nedenidir.

Sigaraya bağlı ölüm rakamlarla değerlendirildiğinde; her 6 saniyede 1 kişinin, yılda ortalama 6 milyon kişinin kaybı anlamına gelir.

Ülkemizde aktif sigara içimine bağlı yılda 100 bin, pasif içime bağlı ise yılda 15 bin ölüm yaşanmaktadır. Basit bir ortalama yapar isek, Sigara tiryakileri 6 saniyede bir, pasif içiciler ise her 40 saniyede bir ölüyor!

Tütün epidemisi dünyanın karşı karşıya kaldığı en ciddi toplum sağlığı tehditlerinden biridir. Erken yaşta kaybedilen sigara kullanıcıları sağlık bakım harcamalarında artışa neden olurken, ekonomik gelişmeyi de duraklatır.

Erken insan kaybı bugünü olduğu kadar geleceği de olumsuz şekillendirir.

Sigara: Zehirli, kanserojen ve bağımlılık yaratan bir madde

Sigara içeriğinde 7 bin madde bulunur.

Bunların 2.000’i zehirleyici, 70’i de kanser yapıcı özelliktedir.

Nikotin ise tek başına içilen tütünün bağımlılık yapmasından sorumludur.

Sonuç olarak, sigara etkili, bağımlılık yaratan, zehirli ve kanserojen bir maddedir.

Sigara alışkanlığı edinmek için nikotin bağımlılığının doğal seyrini tamamlamak yeterlidir. Kişi ilk sigarayı içer.

Tekrarlanan düzensiz kullanımlardan sonra nikotin kan düzeyinin korunabilmesi için günlük kullanıma başlar. Günde 1-2 sigaradan 15-20 adede çıkar.

Sonunda 2-3 yıl içinde düzenli, günlük ve nikotin gereksinimine göre hayatın düzenlendiği alışkanlık başlar.

Akciğer ve solunum problemleri

Akciğerleriniz “hava değişim organları” dır. Oksijen değişiminin gerçekleştiği bronş ve alveol olarak adlandırılan küçük keselere doğru uzanan tüplerden oluşurlar. Vücudunuz soluduğunuz oksijeni alır ve yakıt olarak kullanır. Nefes aldığınızda, keseler şişer. Nefes aldığınızda, keseler söner. Sağlıklı bir insanda, bu tüpler ve keseler çok elastik ve süngerimsidir.

Kronik akciğer hastalığı olan bir kişide, bu keseler elastikiyetini kaybeder ve oksijen değişimi büyük ölçüde bozulur. Bu olduğunda, vücudun büyük bir tehlike var çünkü oksijen olmadan yaşayamayız!

Akciğerler kendilerini ince bir koruyucu mukus tabakasıyla ve küçük tüylerle zehirli partikülleri hareket ettirerek korurlar. Bir sigara içicinin akciğerlerinde, kirpikler adı verilen küçük tüyler daha yavaş hareket eder ve zararlı parçacıkları yok etmek için mücadele eder.

Bu toksinleri temizlemek için öksüremez, hapşırmayabilir veya etkili bir şekilde yutkunamazsınız. Akciğerlerinizde sıkışıp kalırlar ve kalp hastalığı, inme ve kanser dahil olmak üzere çok sayıda tehlikeli sağlık sorununa daha yüksek risk getirirler.

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı genellikle solunum zorlaştıran iki durumdan oluşur: amfizem ve kronik bronşit. Amfizeminiz olduğunda, akciğerlerinizdeki hava keseleri bozulmaya başlar ve elastikiyetini kaybeder.

Kronik bronşit, akciğerlerinizdeki tüplerin içindeki şişlik şiştiğinde ve nefesinizi kısıtladığında oluşur. Bu koşullar doğrudan sigara ile ilişkilidir.

İnme yada Felç riskini arttırır

Sigara içmek kan basıncını geçici olarak arttırdığı ve kolesterol birikimini ve kanın pıhtılaşma eğilimini artırır. Zayıflamış bir kan damarı, damarda oluşan tıkanıklık ve pıhtıların neden olduğu felçler ve beyne giden kan akışının kesilmesi nedeniyle kanamanın neden olduğu vuruşlar vardır. İnme adını verdiğimiz bu olay bir çok ölümün ana nedenlerinden biridir.

Sigara içmek ayrıca periferik arter hastalığının oluşumuna neden olur. Yine, atardamarlar ve damarlar üzerindeki ek yer alan pıhtılar nedeniyle, periferik arter hastalığı sigara içenler arasında daha fazladır ve alışkanlık ayrıca aort anevrizması riskini de artırır.

Türkiye’de sigara tüketimi ne durumda?

Ülkemizde durum nasıl? Sigara içme alışkanlığı ortalama 13-19 yaşında başlar. 18-24 yaş aralığında düzenli tütün kullanımı gelişir ve >18 yaşa gelindiğinde her 3 kişiden 1’i her gün bir tütün ürünü kullanır.

Ülkemizde 18 yaş altındaki bireylere sigara satışı yasaklanmış olsa da, aile ve arkadaş ortamından edinebilme,
kullanımı kolaylaştırır.

Türkiye genç nüfusa sahip bir ülke olarak sigara üreticilerinin de gözdesidir, çünkü bu firmaların kendilerini uzun süre besleyecek geniş bir tiryaki pazarına gereksinimleri vardır.

Bir kez tütün deneyen her 4 kişiden 3’ünün yaşam boyu tütün bağımlısı olduğu düşünülürse, gençlerin neden hedef olduğu bir kez daha anlaşılır.

Gençler için üretilen alternatif tütün kaynakları olan nargile ve elektronik sigaralar (e-sigara) vurgulamak gerekir.

Nargile, sigara bağımlılığı oluşturulmasına aracılık eder, çünkü kullanıcısı nikotine maruz kalmakta ve bağımlılık süreci başlamaktadır.

Benzer şekilde elektronik sigaralar (e-sigara) tütünlü sigara gibi görünen, hissedilen ve tat veren bir cihazdır. Duman görüntüsü veren kokusuz su buharı oluşturur.

Tütün üretici firmaları e-sigara yayılımını sağlayarak yine nikotin bağımlılığını desteklemekte ve e-sigara kullanıcılarının izleyen yıllarda sigara kullanıcısına dönüşmesini sağlamaktadır.

Ülkemizde e-sigara satışı yasaktır.

Sigara tüm kanser ve kalp damar hastalığı ölümlerinin % 30’undan ve akciğer hastalığı ölümlerinin % 60’ından sorumludur. Her 10 akciğer kanserinden 9’u doğrudan sigarayla ilişkilidir.

Pasif içiciler nasıl zarar görür?

Sadece aktif içim değil, pasif içim de sigaranın yanan ucundan yayılan yan dumandaki kanserojen içeriğe bağlı olarak zarar verir.

Pasif içiciler de en az sigara kullanıcıları kadar zarar görür. Benzer şekilde koroner kalp hastalığı ve akciğer kanserine neden olur. Bu duruma en çok maruz kalanlar ise bebek ve çocuklardır.

Pasif sigara içimi her yıl 600.000 prematür ölümden sorumludur. Sigara içen her 10 kişiden 7’si sigarayı bırakmak ister.

Fiziksel ve psikolojik bağımlılık yapan sigaradan arınmak zor gibi gelse de imkansız değildir.

Her gün binlerce insan sigarayı bırakır. Bıraktıktan sonraki ilk yarım saatte kalp atım hızı düşer; 2 hafta içinde kalp krizi riski azalır; 6 ay içinde nefes darlığı ve öksürük yakınması azalır; 10 yıl içinde akciğer kanseri riski, sigara içen kişilerin yarısında geriler.

Sigara bırakılması kişiyi maddi açıdan da kazançlı kılar.

Farkındalık oluşturma

Ülkemizde 2009 yılında kabul edilen 4207 sayılı Tütün Kontrol Yasası ile birlikte sigara bağımlılığı hakkında farkındalık oluşturuldu ve tedavi yöntemlerine ulaşım da kolaylaştırıldı.

Sigara paketlerine getirilen kısıtlamalar ve özellikle sigara vergisinin artırılması öncü hareketler oldu.

Yazılı ve görsel basınla konu gündemde tutulurken, sigarayı bırakma konusunda istekli bireyler, ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı’nı arayarak bilgi alıp, sigara bırakma polikliniklerine yönlendiriliyorlar.

Bu polikliniklerde sigara bırakılmasını kolaylaştıran ilaç desteği de ücretsiz olarak sağlanmaktadır.

Sigarasız yaşamla ile sağlıklı yaşama ulaşmak için, sadece istemeniz yeterli.