Sağlık için tek tip beslenme mi çeşitlilik içeren beslenme mi?

Beslenmede çeşitlilik mi? yoksa tek tip beslenme mi? Şimdiye kadar uzmanlar çeşitli beslenmeyi öneriyordu ama gerçekten de durum böyle mi? Bu yazımızda çeşitlilik içeren beslenme modeli hakkında bilimsel araştırmaların sonuçlarını yazdık.

Tek tip mi çeşitlilik içeren beslenme mi?

Uzmanların pek çoğu sağlıklı beslenme için besin gruplarından çeşitlilik içermesi gerektiğini söylüyor. Böyle bir diyetin bedenin gereksindiği besinlerin hemen hemen tümünü karşılayabildiği öne sürülüyor.

Ne var ki son araştırmalar bu görüşü desteklemiyor.

Çeşitlilik içeren diyetlerle ilgili araştırmaların yeniden gözden geçirildiği son bir çalışmada, bilim insanları bu beslenme tarzının her zaman en sağlıklı beslenme biçimi olmayabileceği sonucuna vardılar.

Circulation dergisinde yayımlanan raporda, Amerikan Kalp Birliği (AHA) tarafından yapılan ve bu konuda bugüne dek yapılmış araştırmaların gözden geçirildiği meta-analizde, besin çeşitliliğinin sağlık açısından özellikle de, obezite, kalp ve şeker hastalığı gibi kronik hastalıklara yakalanma olasılığını azaltması açısından- olumlu sonuçlar doğurduğu yönünde çok az kanıt bulunduğuna dikkat çekiliyor.

Gerçekten de, gözden geçirilen en son araştırmaların kimilerinde, çeşitlilik içeren beslenme düzenlerinin sözü edilen kronik hastalıklar açısından olabilecek en kötü sonuçları verebilecekleri görülüyor.

Araştırmacılara göre, bu durum daha önceki araştırmalarda çeşitliliğin farklı biçimlerde tanımlanmış olmasından ve insanların da farklı besinleri tüketmeleri gerektiği yönündeki öğütleri çok farklı biçimlerde yorumlamalarından kaynaklanıyor.

Bu son çalışmanın başyazarı Texas Üniversitesi Halk Sağlığı Fakültesi epidemiyoloji, insan genetiği ve çevre bilimleri uzmanı Marcia de Oliveira Otto, bu durumun hiç de şaşırtıcı olmadığını belirtiyor.

Besin çeşitliliğinin ölçülmesi amacıyla önceki araştırmaların büyük bir bölümünde, deneklere gün boyunca yedikleri farklı türde yiyeceklerin sayısının sorulduğunu belirten Otto, tüm bu araştırmalar yeniden gözden geçirildiğinde, çok daha çeşitli türde yiyeceklerle beslenen insanların aralarında işlemden geçirilmiş atıştırmalıkların, pasta ve şekerlemelerin de yer aldığı sağlıksız yiyecekleri, salt sebze ve meyvelerle beslenen veganlara kıyasla çok daha fazla tüketme eğiliminde oldukları sonucuna varıldığını dile getiriyor.

Hangi çeşitlilik beslenme?

Fakat, bu durum çeşitli besinlerle beslenmenin sağlıksız olduğu anlamına gelmiyor. Sorun yalnızca insanların “çeşitlilik” sözcüğünü, kimi zaman sağlıksız da olabilecek, her tür yiyeceği tüketmek biçiminde yorumlamalarından kaynaklanıyor.

Bir başka deyişle, çeşitlilik içeren bir beslenme düzeni hem sağlıklı hem de sağlıksız yiyeceklerin hep birlikte tüketilebileceği bir beslenme anlamına gelmiyor.

Çünkü bu tür bir beslenmede niteliksiz yiyeceklerin sağlığa verebilecekleri zararlar sağlıklı yiyeceklerin sağlayacağı yararlardan daha ağır basabiliyor.

Otto, özellikle de beslenmeyle ilgili seçeneklerin çok fazla olduğu günümüzde, en yararlı çözümün, beslenmenin biçiminden çok niteliğine odaklanmak olduğuna dikkat çekiyor.

Bu da, insanlara bitkisel özlü yiyecekleri, sebze ve meyveleri, bitkisel yağları ve yağsız etleri olabildiğince bol miktarda tüketmelerini, buna karşılık kırmızı et ve şekerli yiyecekleri de elde geldiğince kısmalarını önermek anlamına geliyor.

Ayrıca bakınız

• Bitkisel tabanlı beslenme Veganlık ne kadar yararlı? Et yemek zararlı mı?
• Sağlıklı beslenme nedir? Sağlıklı beslenmenin 12 altın kuralı