Uykusuzluk kalp sağlığına zarar verir mi?

Yetersiz uykunun beyni olumsuz etkilediği biliniyor. Uykusuzluğun zararları nelerdir? Uykusuzluk aynı zamanda kalbi de etkiler mi? Yapılan bilimsel araştırma bu sorunun cevabını veriyor.

Uykusuzluk kalp sağlığına zarar verir mi?

Yeterli uyumama kalp hastalıkları riskini artırıyor.

Yeni bir araştırmadan uykusuzluğun verdiği zarar kalp ve kan damarlarına zarar erdiğine ilişkin somut kanıtlar elde edildi.

Fareler üzerinde yürütülen bu araştırmada bölük-pörçük bir uykunun belirli bir hormon seviyesini yükselttiği, bunun sonucunda da kemik iliğindeki iltihaplı hücre üretiminin arttığı gözlemlendi. Bu iltihap da aterosklerozda yani plak oluşumuna bağlı olarak damarların sertleşmesinde önemli bir rol oynuyor.

Sonuçları Nature dergisinde yayınlanan araştırma, düzgün bir uyku çekmenin “ateroskleroza karşı koruma sağladığını” ya da tam tersi düzensiz uykunun aterosklerozu daha da kötüleştirebileceğini ortaya çıkartıyor.

Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezleri’ne (CDC) göre birçok araştırma, yeterince uyumamanın yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, kalp krizi ve beyin kanaması da dahil olmak üzere kalp sorunları riskini artırdığını ortaya koymuştu. Fakat bu durumun ardındaki biyolojik sebepler ise tam olarak bilinmiyordu.

Yapılan yeni araştırmada araştırmacılar, genetik olarak Ateroskleroz olmaya yatkın fareleri incelediler. Bu farelerden bazılarının aralıksız bir uyku çekmesine izin verilirken bazıları kafesin zemininde hareket eden bir alet ile sık sık uyandırılıyordu.

Uykusuzluk çeken farelerde, kesintisiz uyuyanlara kıyasla kiloda ya da kolesterol seviyelerinde bir farklılık gözlenmemiş olsa da, uykusu bölünen farelerin atardamarlarında daha geniş plak oluşumları bulunduğu ve kan damarlarındaki iltihap
seviyesinin yükseldiği görüldü.

Ayrıca uykusuz kalan farelerin beyinlerinin hipotalamus bölgelerinde hipokretin denen hormonun seviyesinin de uyuyan farelere göre daha düşük olduğu gözlemlendi. Hipokretin insanlarda uyanık kalmayı sağlıyor. Aynı şekilde narkolepsi adlı uyku bozukluğunun görüldüğü kişilerde de hipokretin seviyelerinin düşük olduğu biliniyor.

Araştırmacılar hipokretin seviyelerindeki düşüşün, CSF1 denilen bir protein seviyesinin yükselmesine sebep olduğunu gözlemledi. Ne var ki bu protein de kemik iliğindeki iltihaplı akyuvar hücrelerinin üretimini artırarak aterosklerozun ilerlemesine yol açıyor. Dahası, deneyde farelerin hipokretin seviyelerinin yükseltilmesi aterosklerozun gerilemesini sağladı.

Massachusetts Genel Hastanesi Sistem Biyolojileri Merkezi’nden araştırma kıdemli yazarı Filip Swirski, uykunun iltihaplı hücrelerin üretimini ve kan damarlarının sağlığını düzenlediğini, aynı şekilde uykusuzluğun da iltihaplı hücre üretimi kontrolünü bozduğunu, bunun sonucunda da daha az iltihaba ve nihayetinde de kalp hastalıklarına yol açtığını bulduklarını söylüyor.

Bu araştırma ile uykusuzluğun zararları listesine bir yenisi daha eklenmiş oluyor.

Ayrıca bakınız

• Uykusuz kalmanın zararları nelerdir? Uykusuzluğa karşı 6 doğal çözüm