Almanların Nazi döneminde iken sanayileşmeye ağırlık vermesi ile teknik olarak dünyada benzeri olmayan bir çok makine üretilmiştir. Bunlardan biri ise Nazi ordularının arasında iletişimi şifreleyerek yapan Enigma‘ydı. Enigmanın kodlarını çözmek için  Nazi karşıtı müttefikler, en zeki insanlar bir araya getirdi. Sizlere bu yazımızda II. Dünya Savaşında aktif rol oynayan ve savaşı büyüten Enigma Makinesi nedir? Nazilerin mesajlarını gizli şifreleme yapan Tarihin en kötü makinesi: Enigma niçin yapıldı? Enigma Makinesi Çalışma Sistemi nedir? sorularına cevap vermeye çalışacağız.

Nazilerin mesajlarını gizli şifreleme yapan Tarihin en kötü makinesi: Enigma!

Nazi Almanyası kendini III. Reich olarak görüyordu. Yani Büyük Alman İmparatorluğu. 1933 ile 1945 yılı arasında, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) Adolf Hitler’in öncülüğünde kurularak, Führer yani tek liderli anlayışla, tüm yasama, yürütme ve yargı yetkileri sadece Hitler’e verilerek, bütün dünyaya meydan okumuştu.

Hitler bütün dünyaya saldırmak için önce halkı arkasına almalıydı. Bunun için sanayi devrimine ağırlık verdi. İşsizliği neredeyse bitirdi. Ülkenin her yerine otobanlar yapmıştı. Halk onu seviyordu. Müthiş bir ikna yeteneği vardı. Yaptığı konuşmalar ile radyodan bile halkı etki altında bırakabiliyordu. Muhalefet etkisiz hale getirilmişti ve bir çok karşıt görüş tutuklanıyordu. Meclise yapılan planlanmış hava saldırısı ile suçu, son kalan Kominist milletvekillerine atarak karşıtlarını bir bir yok ediyordu.

Hitler 1000 yıl sürecek Büyük Germen Alman İmparatorluğunun sınırlarının gelişmesini istiyordu. Hatta Alman İmparatorluğunun kaldırılmış siyah-beyaz-kırmızı bayrağını bile geri getirmişti.

Okumadan Geçme: Adolf Hitler Kimdir? Adolf Hitler’in Hayatı, Başarıları, Katliamları ve Ölümü

Kendisinin asker oluşu, bu planın işleyişini de düzgün hale getiriyordu. Yeni ağır silahlar, uçaklar, tanklar ve savaşacak milyonlarca gönüllü destekçisi ile tüm eksiklikler giderilmişti. Fakat her koldan dünyaya saldıran bu adamın, haberleşme konusundaki eksikliği uzun süre düşünüyordu. Merkezden gelen emirler, birlikler arasındaki haberler, telsiz yada mektup yoluyla, 1. Dünya savaşında ki gibi mi olacaktı? Bunun çözümü için bir çalışma yaptı. O dönemlerde bilim dünyasının en parlak insanları Almanya’daydı. Hitler onlardan yeni bir şey isteyecekti. Enigma!

Nazilerin mesajlarını gizli şifreleme yapan Tarihin en kötü makinesi: Enigma | Savaş alanında enigma kullanan haberci nazi ss’leri

Enigma Nedir?

Enigma aslen bir hesaplama makinesi olarak üretilen, 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından gizli mesajların şifrelenmesi ve tekrar çözülmesi amacı ile kullanılan bir şifre makinesi ile kötü şöhrete kavuşan, Rotor makineleri ailesi ile ilişkili bir Elektro-Mekanik bir aletti. Enigma makinesi, hesaplama makinesidir.

Ticari olarak 1920’li yılların başında kullanılmaya başlandı. Birçok ülkede hem özel sektör hemde devlet tarafından özel modelleri üretilmiştir. Ordu ve Devlet kurumları için özel modeller üretildi. Almanya’nın Naziler tarafından yönetimin kazanılmasıyla, sanayi devrimine hızlı giren ve gelişen Almanların bilim teknoloji alanında gizli hesaplarıyla geliştirdiği o zamanların en korkulu rüyası olan Enigmanın gelişmiş türlerini yaparak, ikinci dünya savaşı öncesinde ve savaş sırasında Nazi Almanyasında kullanılan bu makineler, savaşın en önemli silahlarından biri olmuştur. Nazilerin ayakta kalmasını sağlayan kripto iletişim sisteminin en önemli parçası Enigma, savaşın kaderini Naziler lehine çevirmiştir.

Nazi Alman ordusunun Enigma modeli ismi, Wehrmacht Enigmadır. En çok konuşulan ve en çok araştırılan bir enigmadır.

Diğer taraftan Müttefik kuvvetler bu konuda ne yapacakları konusunda biraz tedirgindi. Polonya şifreleme konusunda daha çok bilgi sahibiydi. İngiltere, Polonya ile ortaklaşa bir savunma stratejisi paktı kurdu. Nazilere karşı bu şifreleri kıracak bir cihaz geliştirmek için müttefiklerin bilgi işlem üssü olarak İngiltere’de Bletchley Park kuruldu. Dünyanın en zeki matematikçileri ve bilim insanları burada toplandı.

Enigmaya karşılık Müttefiklerin geliştirdiği Dost Enigma türü yani ismi Bombe şifre çözücüleri, Müttefiklerin savaşı kazanmalarına büyük yardımları olmuştu. Bazı tarihçiler, Alman Enigma kod sisteminin deşifre olması sayesinde Avrupa’da savaşın bir kaç yıl daha önce bittiğini ileri sürmektedirler.

Nazilerin kendileri için kurdukları haberleşmede gizlilik kuralı artık tüm dünyaya örnek olmuştu. eğer savaşta yenilmez olunması isteniyorsa, ilk güçlü ve kırılmaz olacak olan muhabere yani iletişim kanalı olmalıydı.

Nazilerin aslında daha savaşa başlamadan 1-0 önde başlamasının sebebi ise buydu. Fakat operatörlerin hataları, gizlilik prosedürlerine uyulmaması ve kod sistemini anlatan kitapçıkların bulunması ile daha erken şifreleme yöntemleri kırıldı.

Nazilerin mesajlarını gizli şifreleme yapan Tarihin en kötü makinesi: Enigma | Daktiloya benzeyen bu cihazlar 2. Dünya savaşının uzamasına neden olmuştur

Alan Matthison Turing, Bletchley Park’da

2. Dünya Savaşında, teknoloji merkezi Bletchley Park İngiltere’de kurularak Amerikalı, Polonyalı ve İngiliz şifre çözücülerin bir arada çalışması ile Enigmaları etkisiz hale getirecek Bombe şifre kırıcıları icat edildi. Modern Bilgisayarların öncüsü ve yapay zekanın ilk olarak ortaya atan ünlü İngiliz matematikçi ve dahi Alan Matthison Turing’de bu bilgi paktının içindeydi.

Enigmalardan sonra Alman Lorenz SZ40/42 şifre sisteminin çözülmesi işlemleri içinde daha gelişmiş Colossus‘u yapan Thomas Harold Flowers, bilgisayar biliminin erken doğmasına ön ayak olan 2. bilim adamıdır.

Okumadan Geçme: Nazilerin şifrelerini kırmak için üretilen ilk dijital dev bilgisayar: Colossus

Nazilerin mesajlarını gizli şifreleme yapan Tarihin en kötü makinesi: Enigma | Enigma’da T tuşuna basıldığında sistemin nasıl şifreleme yaptığını anlatan bir işleyiş tablosu

Enigma Makinesi Çalışma Sistemi

Enigmalar, Rotor makinelerine benzer, çarkların dönmesi ile değişiklik yapan, olasılıklar üreten, Elektro-Mekanik bir sistemdir. İlk bakışta bir Daktiloya benzer, ama herhangi bir klavyesinde bir tuşa basıldığında, arkada rotolar dönerek, bir yada birden fazla tur atarak değişik yollar oluşturur.

Rotorun dişli mekanizması ise sabit tutulmayıp, farklı yazılarda farklı konumlarda yer değişikliğine gidiliyordu. Her çekilen mesaj sonunda operatör, altındaki elektrik soketini elle farklı yerlere takarak, şifrelemeyi daha da zorlaştırıyordu.

1. Çentikli halka
2. “A” kontağının yerini ayarlamak için nokta
3. Alfabe tekerliği veya Alfabe halkası
4. Elektrik plaka kontakları
5. Kablo bağlantıları
6. Zemberek yüklü iğne kontakları
7. Zemberek yüklü halka ayarlama kaldıracı
8. Rotor göbeği
9. Parmak tekerlek
10. Kilit mekanizması

Nazilerin mesajlarını gizli şifreleme yapan Tarihin en kötü makinesi: Enigma’nın işleyiş rotorları

Yayımladığımız resimde Enigmanın nasıl ilerlediğine ön ayak olan 3 rotor görüyorsunuz. 1. rotor, kırmızı çarkı kavramış, her klavye basımında çarkı bir basamak ileri attırır. 2. rotor ise, mandalı kavrayıp, bir önceki çentiklenmiş mandalla aynı hizaya gelmektedir. 3. rotora dikkat ederseniz bağımsızdır. Diğer mandallarla aynı hizada değildir. Son rotor bağımsız olduğu için halka üzerindeki atlayacağı adım serbesttir.

Kaynaklar ve Dış Bağlantılar

• Enigmanın simulasyonu