Altıncı Tat Duyusu Bulundu

Bilim yeni bir tat duyusunun üzerinde çalışıyordu ve sonunda bunla ilgili sonuçlar çıktı.. Tat duyuları nedir? Nasıl Altıncı Tat Duyusu Bulundu? Dilimizdeki tat tomurcukları kaç tane? Yeni bulunan tat hücreleri hakkında geniş bilgi için okumaya devam edin.

Altıncı Tat Duyusu Bulundu!

Bir yanlışınız var! 5 tat duyusu vardır diyenleri duyar gibiyiz. New Scientist dergisinde yayınlanan ABD’li Bilim Adamlarınca yapılan araştırmada Nişasta’nın içerdiği besinlerin farklı bir istek ve duygu yarattığı keşfedildi.

Oregon Devlet Üniversitesi insanların neden makarna,pasta,patates,pilav ve ekmek gibi yiyecekleri  çok yediğini araştırma sonucu bu gibi besinlerin ortak kümesinde bulunan Nişasta’nın Altıncı tat alma duyusu olduğunu keşfetti.

Bildiğiniz gibi 5 tat duyumuz var. Bunları kısaca hatırlayalım.

1. Tatlı duyusu şekerli ve benzer maddelerin dile temas etmesiyle farkedilir.
2. Tuzlu maddelerin içinde sodyum iyonlarının dile teması ile bu duyu harekete geçer.
3. Ekşi tat duyusu, dile temas eden nesnelerin asit oranlarından kaynaklanmaktadır.Vişne ve limon en çok örnek gösterilen meyvelerdir.
4. Bitter tat duyusu , dile temas eden  buruk veya acımtırak olarak tanımlanabilecek bir tattır. Bitter tat veren nesnelere örnek olarak limon kabuğu, bira, zeytin ve kahve verilebilir.
5. Umami tat duyusu aslen japonya kökenli olup, bizdeki gibi umumi yani genel anlamında tüm lezzetli şeylere verilen addır.Şekerli olmayan örneğin  domates, tahıllar ve kuru fasülye  gibi ürünler örnek gösterilebilir.Umami tadın en açık örneği Monosodyum glutamat (MSG) adındaki gıda katkısıdır.

Altıncı tat duyusu nişasta

Gönüllü kişiler üzerinde Nişasta Deneyi sonuçları

Tüm tat duyularını iyice araştırıp ona göre plan yapan Oregon Üniversitesi Gıda Bilimi ve Teknolojileri Bölümü’nden Doç. Dr. Juyun Lim,insanların tat almada karbonhidratları ayırabildiği gözlemlendi. Bu gözlemi yaparken özellikle insanların hep rağbet ettiği pasta, kek, poğaça, unlu tatlılar, makarna, patates fırın ve kızartma, ekmek ürünleri kullanıldı.

Doç. Dr. Juyun Lim şöyle devam etti;” Dünya Yemek Kültürlerinin neredeyse  hepsinde farklı bir karbonhidrat kaynağı var. Araştırmam esnasında gönüllü olan kişilere tatlı alıcılarını kapatan bir karışım verdik. Sonrasında farklı seviyelerde sıvı karbonhidrat verdik. Deneklerin tadı nişastalı olarak algıladı. Hatta Asya kökeni olanlar bunu pirince, beyaz ırk olanlar ise ekmeğe benzetti.”

Yeni araştırma ile karbonhidratları şeker tadı ile algılama artık farklı olduğu ispatlandı.7 sene önce 4 olan tat duyusuna eklenen umami, dilde bulunan L-Glutamat alıcıları ile keşfedildiği ispatlanmıştı ve tat duyusu 5’e çıktı.

Şimdi kesin olarak 6’ya çıkartmak için dildeki nişasta alıcısını bulmak kaldı.

Dildeki alıcı çalışmaları halen araştırma içinde bulunmaya çalışılıyor.

Yeni tür tat hücreleri keşfedildi

Tat duyumuz dilimizin üzerindeki çeşitli hücre tiplerinin karmaşık bir etkileşimine uzanır. Bunlar hep birlikte tatlı, acı, tuzlu, ekşi ve umami gibi beş temel tadı almamızı sağlarlar. Ekşi sensoru ayrıca suyun tadını da almamıza yarar. Ancak yemek yerken aldığımız yoğun tat, bu tat bilgilerinin burundaki koku uyarıcılarının kombinasyonuyla ortaya çıkar.

Geçerli teoriye göre dilimizdeki tat tomurcukları üç tip duyu hücresine sahip. Tip I hücrelerinin destekleyici işlevleri var, tip II hücreleri ise acı, tatlı veya umami tatlarına reaksiyon gösteriyorlar. Tip III hücreleri ise ekşi ve tuzlu duyu uyarıcılarını ateşliyorlar. Hücre tipleri sinyallerini oluşturmak ve iletmek için çeşitli mekanizmalardan yararlanıyorlar.

Bugüne dek tat hücrelerinin sadece bir tür tat uyarıcısına tepki verdikleri sanılıyordu. Bufallo Üniversitesi’nden Kathryn Medler bunu kontrol etmek için farelerin tat hücrelerini yalıtarak, çeşitli kimyasal tat uyarıcılarının etkisine bıraktı. Bu şekilde çeşitli hücre tiplerini ve reaksiyonlarını belirleyebildi.

Bu testler sırasında araştırmacılar Tip III hücrelerinin bir alt tipine rastladılar. Bu hücre tipi daha önce bilinmeyen bir şekilde reaksiyon gösteriyor. Sadece belli başlı tatlarda ateşlenmek yerine, bu hücre tipi özellikle çeşitli uyarıcıların bir araya geldiği zamanlar tepki veriyor. Bu hücrelerin yüzde 39’u ekşi tat dışında iki uyarıcıya daha ve yüzde 43’ünün ise acı, tatlı ve umami olmak üzeri üç uyarıcıya daha tepki verdikleri tespit edildi.

Anlaşıldığı üzere “geniş duyarlı” (“broadly responsive”/BR) olarak isimlendirilen bu hücreler, dört ila beş tat uyarıcısına aynı anda reaksiyon gösteriyorlar. Sadece tuzlu tada tepki vermi- yorlar. Daha ayrıntılı incelenmeler sonucunda söz konusu hücrelerin reaksiyon gösterirken hem Tip II hem de Tip III hücrelerinin sinyal yollarından yararlandıkları fark edildi.

Burada ilginç olan nokta şu: Yeni keşfedilen hücrelerin bir tür çok işlevli uyarı güçlendiriciler olarak görev görmeleri. Nitekim araştırmacılar farelerde bu hücreleri bloke ettiklerinde, umami, acı ve tatlıya tepki göstermediler.

Oysa bundan sorumlu olan Tip II tat hücreleri tamamen sağlamdı, hatta beyinleri de bu uyarıcılarla ilgili çok zayıf bir sinyal tespit edildi. Bu da yeni keşfedilen hücrelerin umami, acı ve tatlı uyarıların işlenmesi için gerektiği anlamına geliyor. Bu tatların algılanması ancak Tip II ve geniş bantlı BR hücrelerinin birlikte ateşlenmesi halinde gerçekleşiyor.

Ayrıca bakınız

• Bebekler nasıl Anne karnındayken tatları almaya başlıyor?