DOLAR
EURO
ALTIN
BIST
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul °C

Vitamin Nedir? Vitamin grupları nelerdir? Kaç çeşit vitamin var?

Vitamin Nedir? Vitamin grupları nelerdir? Kaç çeşit vitamin var?

Vitaminler sağlıklı beslenmenin yapı taşlarıdır. Uzun ömür sahibi olmak ve hastalıklardan kurtulmak için yada hastalık sahibi olmamak için gün içinde tüketilen her besinden Vitaminler alınmalıdır. Peki ne yersek hangi vitamini alırız? Vitamin nedir? Vitaminler nelerde bulunur? Vitaminler kaç çeşittir? Vitamin grupları nelerdir? sorularına bu yazımızda cevap vermeye çalışacağız.

Vitamin Nedir? Vitamin grupları nelerdir? Kaç çeşit vitamin var?

Vitamin Nedir?

Vitamin Nedir? konumuza başlamadan önce Vitamin kelimesinin tarihçesinden başlayalım. Vitamin kelime anlamı ilk defa bilimsel olarak Polonyalı tıbbi Kimyacı Casimir Funk tarafından 1912 tarihinde kullanılarak bir devrim yarattı. İngilizce Vitamine kelimesi köklerine baktığımızda Latince olan Vita hayat anlamına gelmekte, diğer eki -amine son eki ise amin kelimesi ile aynı anlamda idi.

Vitaminler vücutta bir oranda sentezlenmeyen, yaşam için gerekli, çok küçük miktarlarıyla hücre metabolizmasında önemli tepkimeleri uyaran, metabolik reaksiyonların gerçekleşmesinde rol alan organik bileşiklerdir. Vitaminler besinlerimizde bulunmadığı zaman, metabolizmada bozukluklara yol açabilirler.

Vitaminler vücudun sağlıklı gelişimi, sindirim fonksiyonları, enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazanması açısından oldukça gereklidir, yani esansiyellerdir ve yiyeceklerle birlikte dışardan alınmak zorundadırlar. Bir bölüm vitamin bağırsak florasındaki bakteriler tarafından üretilirler. Vitaminler tanım olarak insan hücresinde sentezlenmezler.

Vitaminler, mineral ve flavonoidler protein, yağ ve karbohidratlardan farklı olarak kalori veren maddeler değildir. Vitaminler vücutta yakılmaz, yani vitaminlerden doğrudan enerji (kalori) alınmaz. Vücut, her vitaminden gerekli olan miktarın kan dolaşımında sürekli mevcut olmasını sağlar.

Vitaminler, yaşamın sürdürülmesi için bu besin maddelerinin mutlaka yiyecekler ile dışardan alınması gerekir; yani başka bir deyişle esansiyel maddelerdir ve insan vücudunda yapılmazlar. Bu sebebten dolayı vücudun yapı taşlarıdır ve vücutta meydana gelen biyokimyasal olaylara (enzimatik faaliyet, serbest oksijen radikallerinin temizlenmesi vb.) etki ederler.

Vitaminler, metabolizmadaki olaylarda görev alan enzimlerin önemli bir kısmını meydana getirir. Bu nedenle de Sağlıklı büyüme ve gelişme için, Metabolizmadaki olayların düzenli yürüyebilmesi için son derece önemli maddelerdir.

Vitaminlerin bir çoğu vücut tarafından yapılamadığı için besinlerden alınması zorunludur. Vitaminleri alırken bazen çiğ olarak meyve yada sebzelerden, bazende pişirdiğimiz yemeklerden almaya çalışırız. Fakat ya yanlış pişirilirse? işte o zaman vitamin kayıplı, boş yiyeceklerle insan sağlığı tehlikeye girmiş olur. Vitamin gruplarını etkileyen ısı, ışık, asit ve alkali ortamlar vardır. Buna göre her alınan besinin vitamin yönünden kayıplarını önlemekle yaşam kalitesinin sürdürülebilirliği sağlanabilir.

Vitaminler insan sağlığının korunması için elzemdir.

Vitamin Nedir? Vitamin grupları nelerdir? Kaç çeşit vitamin var? | Vitamin hapları yerine günlük mevsim sebze yemekleri tüketip, 1 porsiyon taze meyve yiyin

Vitamin Nedir? Vitamin grupları nelerdir? Kaç çeşit vitamin var? | Vitamin hapları yerine günlük mevsim sebze yemekleri tüketip, 1 porsiyon taze meyve yiyin


Vitaminlerin  Gruplandırılması

Vitaminleri gruplandırırsak  2′ye ayırmamız gerekir.

1. Suda Eriyen Vitaminler Grubuna Giren Vitaminler (Üzerlerine tıklayıp geniş bilgi alabilirsiniz)

  • C Vitamini,
  • B Vitaminleri ( B1, B2, B3, B5, B6,B7, B11, B12).

B kompleksi vitaminleri ve C vitamini bu grup içindedir ve büyük moleküllüdürler. C vitamini haricinde koenzim olarak görev yaparlar. Daha çok taze sebze, meyve ve hubutatta bulunurlar. B12 vitamini sadece hayvansal gıdalarda bulunur.

Organizmada depolanmadıkları için suda eriyenlere gereksinim daha fazladır. (günde 4-6 kez yiyecekler ile alınmalıdır). Tek istisna karaciğerde depolanan B12 vitaminidir.

Suda eriyen vitaminlerin fazlası vücut sıvıları ile atılırken, yağda çözünen vitaminlerin fazlası ise yağ dokusunda depolanır.Suda çözünen vitaminlerin vücutta depolanma oranı nispeten düşüktür. Bu, özellikle B vitaminlerinin birçoğu için geçerlidir. B Vitaminleri eksik alan bir kişide bu eksikliğin belirtileri bazen birkaç günde ortaya çıkar. İstisna B12’nin karaciğerdeki deposu kişiye bir yıl veya daha uzun süre yetebilir.

Suda eriyen diğer vitamin C’nin eksikliği ise ciddi ölüm süreçlerine kadar götürebilir. C vitamini eksikliği birkaç haftada belirtilerin ortaya çıkmasıyla anlaşılabilir. C vitamini eksikliğinden kaynaklanan skorbüt hastalığı ise 20 ile 30 hafta içinde beklenmedik ölümlere neden olabilir.

Suda Eriyen B Vitaminleri özellikle metabolizmanın enerji çakmaklarıdır.Fazlalığı problem olmayan suda eriyen vitaminlerin ,yokluğunda metabolizmanın yıkımına sebep olmaktadır.

İlgili Link: Vitamin hapları yararlı mı? zararlı mı?

Fazla alındıkları atıldığından toksik değillerdir. Isıya (pişirmeye, kaynatılmaya)karşı dayanıklı değildir ve güneşle maruz kalırsa bozulurlar. Malabsorpsiyon sendromlarında (B12 haricinde) emilimleri bozulmaz.

2. Yağda Eriyen Vitaminler Grubuna Giren Vitaminler (Üzerlerine tıklayıp geniş bilgi alabilirsiniz)

  • A Vitamini,
  • D Vitamini,
  • E Vitamini,
  • K Vitamini.

Dört vitamin türü, yağda çözünebilir ve bu sayede vücudun yağ dokusunda depolanırlar, küçük moleküllüdürler. Bunlar: A vitamini, D vitamini, E vitamini ve K vitamini.

Yağda erimesi bu vitaminlere depolama özelliği verir. Depolandıkları için yağda çözünen vitaminlerin aşırı dozu zararlı olabilir. Özellikle vitamin A ve D’nin tüketiminde dikkatli olmak gerekir. Vitaminler bütün hücrelerde az miktarda depolanır. Bazı vitaminleri ise büyük ölçüde karaciğerde depolanır. Örneğin A vitamini almayan birey,karaciğerdeki stoklarla vücudun gereksinimi 5-10 ay arası karşılanabilir. D vitamini hiç almayan bir kişi karaciğerin D vitamini deposu genellikle 2-4 ay kadar yeterlidir.

Yağda eriyen D vitamini aslında bir hormon gibidir.Güneş ışığı etkisiyle deride sentezlenirler.K vitamini bağırsak florasında yeterince üretilir ve vücudun ihtiyacını karşılar.

Yağda eriyen vitaminler vücutta depolanırlar ve idrarla atılmazlar. Bu nedenle fazlamiktarda alındıklarında toksik belirtiler ortaya çıkar. Bu vitaminler yağda eridiklerinden malabsorpsiyon sendromlarında emilimleri bozulur. Pişirmeye ve ısıya karşı  suda eriyen vitaminlere göre daha dayanıklıdırlar.

A, D ve K vitaminleri et, süt, yumurta, hayvansal yağlar gibi hayvani gıdalarda bulunur. E vitamininin temel kaynağı tohumlu gıdalar ve bunların yağları (ayçiçeği, soya, fındık vb.) oluşturur. K vitamini bağırsak florasında üretilir. Ayrıca yeşil yapraklı sebzelerde de bulunur. A vitamininin öncüsü olan beta-karoten yeşi ve sarı  sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunur.



Kaynaklar ve Dış Bağlantılar

  • Tıbbi olarak yapılmış bir araştırma | Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi B Kompleks Vitaminleri ve Biyokimyası,
  • Vikipedia | Tıplopedi  Akademik bir kaynak.
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.