İstanbul °C
Ay’ın karanlık yüzü neden görülmez?
2019 yılının daha ilk günlerinde Çinliler Ay’ın karanlık yüzü denilen bölgeye iniş yaptı. Uzun yıllardır bunun hesabını yapan Çinliler neden Ay’ın karanlık yüzüne önem veriyorlar? Ay’ın neden karanlık yüzü var? Neden Ay’ın karanlık tarafına kimse gitmedi? Çinli uzay aracı Ay’ın karanlık yüzünde nasıl dünya ile haberleşecek? Merak ettiğiniz tüm sorular yazımızda.
Neden Ay’ın karanlık yüzü diyoruz?
Ay hem kendi ekseni etrafında, hem de Dünya etrafında dönüyor; bu iki dönüş süresi aynı olduğu için Dünya’nın neresinde olursak olalım onun sadece bir yüzünü görebiliyoruz. Diğer yüzü gerçekten “karanlık” olduğu için değil, ama
hakkında bilgi sahibi olmadığımız için öyle adlandırıyoruz.
1959 yılında Ruslar tarafından gönderilen Luna 3 aracının ilk kez Ay’ın karanlık yüzüne ait fotoğraflarının çekmesi olay olmuştu. 1968 yılında çekilen bu fotoğraf ile Ay’ın diğer yüzünü görmüştük.
Ay’ın görmediğimiz karanlık dediğimiz yüzü o kadar da karanlık değil di. Zaten o yüzden bilim dünyası bu yüzüne “Ay’ın uzak tarafı” olarak nitelendiriyor. Daha önce bu bölgeye inmek isteyen Rusya ve Amerika ya sistem hatası, ya da haberleşme yetersizliği nedeniyle başarısızlığa uğramışlardı.
Eğer teknoloji üstünlüğü olan biri Ay’ın karanlık yüzüne uzay aracı indirip onu kontrol edip haberleşme sağlıyorsa, uzay gücünü elde etmiş diyebilir miyiz?
Bunu elde eden şu an için süper güç olarak adı geçen Çin diyebiliriz. Çin hep Ay’ın görmediğimiz yüzü için daha önce planlarını bile hazırlamış
Ay’ın karanlık yüzüne inmeden önce, Karanlık yüzde iletişim nasıl sağlanacak? sorusunun çözümü için 2018 yılının Mayıs ayında Queqiao (saksağan köprüsü) adı verilen bir telekomünikasyon uydusu fırlattılar.
Uydu, Lagrange Noktası denilen uzayın kütleçekimsiz bir bölgesine yerleştirildi.
Uydu, Ay’ın karanlık yüzüne bakmakla birlikte, Dünya ile görüş hattında bulunuyor. Queqiao bugün Dünya ile Chang’e-4 arasında bir köprü vazifesi görüyor.
Chang’e-4, hem Rover ile hem de Queqiao ile iletişim kuruyor ve sonuçta Çin Ulusal Uzay Dairesi kontrol merkezi ile bağlantı kurulmuş oluyor.
Çin’in Ay Tanrıçası projesi şans değil tamamen bilgi odaklı
Çin bilimin her alanındaki ilerleyişine devam ediyor. Buna uzay çalışmaları da dahil.
2018 yılının son günlerinde fırlatılan ve 3 Ocak 2019’da Ay’ın karanlık yüzüne iniş yapan Chang’e-4 aracı, bu projenin sadece bir adımı. Zira bundan önce Chang’e-1, 2 ve 3 araçlarını göndermiş ve araçlar görevlerini başarıyla yerine getirmişti.
Chang’e projesi, Çin’in Ay Keşfi Projesi’ne (CLEP) verilen isim. Proje, ismini Çin Ay Tanrıçası Chang’e’den alıyor.
Çin’de anlatılan bir efsaneye göre Tavşan Yutu’nun hazırladığı ölümsüzlük iksiri içen tanrıça, halen Ay’da yaşıyor.
Programın ilk uzay aracı olan Chang’e-1, 2007’de Xichang Uydu Fırlatma Merkezi’nden fırlatılmış ve Ay’ın haritasını çıkarmıştı.
Projenin ikinci adımı olan Chang’e-2 ise 2010 yılında başlatılmış ve araç öncelikle Ay’ın yörüngesine girmiş, ardından ona yakın bir yörünge uçuşu gerçekleştirerek derin uzaya doğru uzaklaşmıştı.
Ay’a dokunabilen üçüncü ülke olan Çin Projenin dönüm noktası ise Chang’e-3 uzay aracıyla gerçekleşecekti.
Bir iniş aracı ve Yutu adında bir rover’dan oluşan araç, 2013’te Ay’ın Sinus Iridum kraterine başarıyla iniş yapmıştı. Aracın inişiyle birlikte Çin, Sovyetler Birliği ve ABD’den sonra Ay’a “dokunan” üçüncü ülke olmuştu.
Ay çalışmalarında kademe kademe ilerleyen Çin, yazıda bahsettiğimiz Chang’e-4 ile de yetinmeyerek bir de geri dönüş görevi planladı. Aralık 2019’da fırlatılması planlanan Chang’e-5, Ay’dan yaklaşık 2.2 kilogramlık örnek getirmeyi ve bu sayede yıllar sonra Ay’dan örnek getirme başarısını gösteren ilk ülke olmak istiyor.
Çin Ulusal Uzay Dairesi (CNSA),bunun provasını 2014 yılında Chang’e 5-TI aracı ile yapmış, araç Ay’ın çevresinde bir tur atıp Dünya’ya geri dönmüştü.
Çin ekonomisi ABD ile çatışırken diğer taraftan da kendini ispatlama adına uzay çalışmalarını yıllardır yapıyor. Çin ekonomisi teknoloji üreterek kendi topraklarının giderek yaşanmaz haline gelebileceğini mi düşünüyor? Yada üretebileceği alanlarda ham madde mi arayışı içinde? Ay’da yaşam hedefleri mi var?
Çin’in uzaydaki asıl hedefinin ne olduğunu önümüzdeki yıllarda anlayacağız.
Ayrıca Bakınız
BENZER KONULAR
YORUMLAR
