Kargagiller ailesinin en zeki kuşu Kuzgunların bilinmeyen özellikleri
Kuzgun deyince akla, Game of Thores dizi filminde geçmiş ve gelecek ile ilgili bilgiler verebilme özelliği akıllara gelir. Kuzgunlar aynı aileden olan kargalar gibi gördüklerini hafızalarına alabildikleri gibi, gelecekle ilgili de plan yapma özellikleri olduğu bilim adamlarınca gözlemlendi. Bu yazımızda kuşların en zekisi Kuzgunların özelliklerinden bahsedeceğiz. Kuzgun nedir? Kuzgunların özellikleri nelerdir? Kargagiller ailesinin en zeki kuşu Kuzgunların bilinmeyen özellikleri nelerdir? sorularının cevabını yazımızda bulabileceksiniz.
Kargagiller ailesinin en zeki kuşu Kuzgunun bilinmeyen özellikleri
Kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsi, zekası, büyüklüğü ve kapkara olması ile dikkat çeken bir kuş türü olan Kuzgunlar Türklerin eski dinleri olan Şamanizm’de çok önemli bir yer kaplamakta.
ABD’de Alaska eyaletinde yaşayan Hayda ve Tlingit Kızılderili kabileleri ile Yupik ve İnyupik Eskimolarının geleneksel inancı olan şamanizmde insanların kuzgunlar tarafından yaratıldığına inanılır hala.
Diğer bir inanış ise Kuzey Avrupa bölgelerinin antik zamanlarında inanılan pagan tanrısı Odin’in 2 kuzgunu vardır. Bu kuzgunlar ona dünyadan haberler getirir. Kuzgunlardan birinin adı Huginn (düşünce) ve diğerinin adı Muninn’dir (hafıza).
Türkiye’de de hemen hemen her bölgesinde bulunan bir kuştur. Ormanlık alanlarda, fundalıklar, çalılıklar, dağlık bölgeler ve hayvansal üretimin olduğu yerlerde sıklıkla görülmekte.
Kuzgunlar kuşlar içinde ayrı bir yeri vardır. Neden özel bir kuş olduğuna geçelim.
Kuzgun nedir? Kuzgunların özellikleri
Kuzgun, kargagiller familyasından Corvus cinsi, zekâsı, büyüklüğü ve simsiyah tüyleri ile tanınan bir kuş. Oldukça sosyal olmaları, insan yüzünü uzun süre hatırlayabilmeleri ve neden sonuç ilişkisi kurabilmelerinin yanı sıra son yıllarda gelecek için plan yapabildikleri de ortaya çıktı.
Bir zamanlar sadece insana özgü olduğu düşünülen plan yapma eyleminin, kuşlarda da olduğu görüldü. Bu özellik, hayvanlar aleminde yalnızca maymun türünde izlenmişti. Plan yapmak uzun süreli belleğin kullanılmasını gerektiriyor. Bu, ekolojik koşullara uyum sağlamaktan ziyade, kuşlar ve insansılarda kendiliğinden evrimleşmiş bilişsel bir yetenek.
Başka kuşlarda görülmeyen alışkanlıklar
2007 yılında, Cambridge Üniversitesi’nden araştırmacılar, alakarganın, ertesi sabah aç olacaklarını hesap ederek, bazı yerlere yemek sakladığını tespit etmişti. Bu, esnek ve planlama gerektiren bir davranış. İsveç Lund Üniversitesi’nden Mathias Osvath ise bunun sadece yemek saklamayla sınırlı bir davranış olabileceğini çünkü karga familyasında bu alışkanlığının süregeldiğini belirtti.
Osvath ve meslektaşı Can Kabadayı, kuzgunların, normalde kuşlarda görülmeyen bazı davranışlar söz konusu olduğunda gelecek için plan yapıp yapamayacaklarını araştırdılar. Kuzgunlar bir alet kullanabilecek veya bir insanla takas yapabilecek miydi?
İlk deneyde, kuzgunlar taş kullanarak bir kutunun içindeki köpek mamasının bir kısmına erişim sağlamak üzere eğitildiler. Sonra onlara, aralarında bir taşın da olduğu bir takım cisimler gösterildi. Kutu ise görüş alanlarında değildi. Bir cismi seçmeleri için yalnız bırakılan kuzgunlara, 15 dakika sonra içinde ödül olan kutu gösterildi. Kuzgunların yiyeceği alabilmek için taşı kutuya bırakmaları gerekiyordu ve 14 denemenin 11’inde başarılı oldular.
Kuzgunların özellikleri içinde en ilginç olanı: Takas yapma becerisi
İkinci deney ise takas yapmaktı. Bozuk para gibi parlak bir cismi, ödülle değiş tokuş yapmaları için eğitildiler. Sonra, bir yığın cisim içinden doğru cismi seçerek 15 dakika boyunca tutmaları ve ardından ödülü almak için araştırmacıyla bunu takas etmeleri gerekiyordu. Kuşlar, 144 denemeden 143’ünde doğru cismi seçtiler ve doğru cismi deneyin %77’sinde takas ettiler.
Alet veya jeton seçimi arasındaki 15 dakikalık bekleme süresi 17 saate çıkartılmış olsa bile, kuşlar işlemleri % 90 oranında tamamladılar. Osvath, kuzgunların daha ilk denemeden itibaren plan yapmaya başladıklarını ve başarılarının herhangi bir alışkanlıkla bağlantılı olmadığını ve “O an karar verip bir sonraki adım için hazırlık yapıyorlar” diye konuşuyor.
Ayrıca, bir sonraki ödülün daha iyi olabileceği ihtimaline karşılık o anki ödülü es geçebildikleri de ortaya çıktı.
Primatlardan 320 milyon yıl önce ayrıldılar
Karga ailesi yada familyası (kuzgunlar, kargalar ve alakargalar dâhil) evrimleşme yolunda primatlardan 320 milyon yıl kadar önce ayrıldılar. Bu da, araştırmacılara, karga familyasının bilişsel yeteneğinin kendiliğinden geliştiğini düşündürüyor.
Osvath’a göre kuzgun ve kargaların incelenmesi, kavrama, planlama ve hatta bilincin doğası ve evrimini anlayabilmemiz için harika bir fırsat.
Cambridge Üniversitesi’nden Marcus Boeckle’a göre bu deneyler kuşlarda genel bir zekânın gelişmiş olduğunu gösteriyor. Boeckle, “Bu çalışmalar zekânın nasıl evrildiği konusunda bizlere çok önemli ipuçları
sunuyor” diyor.