Yaşar Kemal Kimdir?

Yaşar Kemal Kimdir? | Hayatı ve Biyografisi

Yaşar Kemal  asıl adı Kemal Sadık Gökçeli, kürt asıllı Türk romancı, senaryo ve öykü yazarı. Türk edebiyatının en önde gelen yazarlarındandır. Evrensel bir yazardır. İlk öykü kitabı Sarı Sıcak’ta da yer alan Bebek öyküsü ile ilk romanı İnce Memed, Cumhuriyet’te yayınlandı. Onun için bir dönüm noktası oldu İnce Memed. Yaklaşık kırk dile çevrilerek yayımlandı ve kitaplarının yurt dışındaki baskısı yüz kırkın üzerine çıkmıştır.

Yaşar Kemal pek çok yapıtında Anadolu’nun efsane ve masallarından yararlanmıştır. PEN Yazarlar Derneği üyesidir. Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen ilk Türk yazardır.

2014 yılında Usta yazar, solunum güçlüğü ve kalp ritim bozukluğu sebebiyle bir süre hastanede tedavi görmeye başladı.28 Şubat 2015 tarihinde organ yetmezliği  nedeni ile vefat etmiştir.Yaşar Kemal’in  Cenazesi 2 Mart 2015 tarihinde düzenlenen törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığına defnedilmiştir

Konu Başlıklarımız;

• Yaşar Kemal Kimdir?
• Yaşar Kemal Hayatı | Biyografisi
• Yaşar Kemal Eserleri Nelerdir?
• Yaşar Kemal’in Kazandığı Ödüller

Yaşar Kemal Kimdir?

Yaşar Kemal, 1923 yılında (il olana kadar Adana’nın bir ilçesi olan) Osmaniye’nin Hemite Köyü’nde doğdu. Asıl adı Kemal Sadık Göğceli’dir. Ortaokul çağındayken halk edebiyatına duyduğu ilgi, onu folklor derlemeleri yapmaya yöneltti. Şiirleri, Adana Halkevi’nin yayını olan “Görüşler Dergisi” nde yayımlandı. Ortaokulun son sınıfındayken okulu bırakmak zorunda kalarak ırgatlık, amelebaşılık, pirinç tarlalarında su bekçiliği, arzuhalcilik, öğretmenlik, kütüphane memurluğu gibi 20’den fazla işte çalıştı. Bu arada Ülke, Kovan, Millet, Beşpınar dergilerinde şiirleri yayınlanmaya başladı. 1951 yılında İstanbul’a yerleşerek, Cumhuriyet Gazetesi’nde fıkra ile röportaj yazarlığı yapmaya başladı. “Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün” başlıklı röportajıyla, Gazeteciler Cemiyeti Özel Başarı Armağanı’nı kazandı.

O yıllarda öyküleriyle de ilgi çekmeye başladı. 1952 yılında “Sarı Sıcak” adlı öykü kitabı yayımlandı. İlk romanı “İnce Memed” 1955 yılında çıktı. 1955-1984 yılları arasında öykü, roman, röportaj ile makalelerinden oluşan 33 kitabı yayımlandı. Yaşar Kemal, ilk romanı “İnce Memed” ile 1955 yılında Varlık Roman Armağanı’nı kazandı. 1974 yılında “Demirciler Çarşısı Cinayeti” adlı yapıtı, Madaralı Roman Ödülü’nü aldı. 1977 yılında “Yer Demir, Gök Bakır” adlı eseri Fransa’da Edebiyat Eleştirmenleri Sendikası tarafından “Yılın En İyi Yabancı Romanı” seçildi. “Binboğalar Efsanesi”, 1979 yaz dönemi için Büyük Edebiyat Jürisi tarafından seçilen kitaplar arasında yer aldı. 1982 yılında uluslararası Del Duca Ödülü’ne layık görülen Yaşar Kemal, 1984 yılında Fransa’ nın Légion D’Honneur Nişanı’nı aldı.

Yapıtlarında Anadolu insanının sözlü anlatım geleneğinin ürünleri olan destanlardan, ağıtlardan, halk öykülerinden, masallardan, türkülerden ve çağdaş roman tekniklerinden yararlanarak vardığı bireşim ve üslup, onu her bakımdan özgün bir çağdaş sanatçı kimliğine ulaştırmıştır. Kurduğu imge ve mit dünyası, benzetmeler, betimlemeler, doğanın tüm yönleriyle anlatımı, kullandığı dil, yerel sözcükler ve deyimler, atasözleri, yakarışlar ve sövgüler onun anlatımını canlı ve etkileyici kılan özellikler olarak görünmektedir. Anlatımındaki özgünlük “düşle gerçeği, doğayla insanı iç içe” vermedeki başarısından kaynaklanmaktadır. Yarattığı dünyanın dış görünümünü etkileyici bir biçimde çizer. Şiirsel üslubu, olağanüstü düş gücü, modern romanla epik anlatım biçimlerini başarıyla bağdaştırması, onu özgün ve güçlü kılan özellikleridir.

Yaşar Kemal Kimdir?

Yaşar Kemal Hayatı | Biyografisi

Yaşar Kemal’in Çocukluğu

Yaşar Kemal, Nigâr Hanım ile çiftçi Sadık Efendi’nin oğlu olarak aslen Van-Erciş yolu üzerinde ve Van Gölü’ne yakın Muradiye ilçesine bağlı Ernis (bugün Ünseli) köyünden olan bir aileden dünyaya geldi. Kendi anlatımına göre bir Türkmen köyünde tek Kürt ailenin çocuğu olarak doğup büyüyen Yaşar Kemal, evde sadece Kürtçe köyde ise Türkçe konuşurdu. Ailesi, Birinci Dünya Savaşı’ndan dolayı Adana’nın Osmaniye ilçesine bağlı Hemite (bugün Gökçedam) köyüne yerleşti. Beş yaşındayken, babasının camide öldürülüşüne tanık oldu. Orta okul döneminde çeşitli işlerde çalıştı. Kuzucuoğlu Pamuk Üretme Çiftliği’nde ırgat kâtipliği (1941), Adana Halkevi Ramazanoğlu kitaplığında memurluk (1942), Zirai Mücadele’de ırgatbaşlığı, daha sonra Kadirli’nin Bahçe köyünde öğretmen vekilliği (1941-42), pamuk tarlalarında, batozlarda ırgatlık, traktör sürücülüğü, çeltik tarlalarında kontrolörlük yaptı.

Yaşar Kemal Kimdir?

Yaşar Kemal’in Sanat Hayatı

1978 yılındaki yaptığı bir söyleşide sanat çalışmalarına ilkokula başlamadan önce şiirle işe koyulduğunu ve okula başladığında “yaşlı halk şairleriyle çakıştığını” anımsadığını belirtti. İlkokulun son sınıfındayken arkadaşı Aşık Mecit, çok iyi saz çalarken kendisi annesinden ötürü sazı “berbat” çalmaktaydı. Bunun nedenini şu sözlerle dile getirdi:

“Benim saz çalamamamın sebebi var, anam aşık olacağım da diyar diyar dolaşacağım diye saza, aşıklığa düşman olmuştu. Onun tek çocuğuydum ve gözünden ayırmıyordu beni. Okulda, düğünlerde bayramlarda beni hep Aşık Mecitle çakıştırırlardı. Aşık Mecitle Kadirlide bir kahvede bir gece sabaha kadar çakıştığımı şimdi iyice anımsıyorum.”

Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı. 1940-1941 yılları arasında Çukurovadan ile Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, Adana Halkevi tarafından 1943 yılında yayınladı. 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye’yi askerlik yıllarında yazmıştı. Bebek, Dükkâncı, Memet ile Memet öyküleri 1950’lerde yayımlandı.

Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı. 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak’ta da yer alan Bebek öyküsü gazetede günlük olarak verilmeye başladı.

1947’de İnce Memed’i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54’te bitirdi.Romanı yazma nedeni eşkiya olan ve dağda vurulan amcasının oğlunun vurulması olduğunu 1987 yılındaki bir söyleşisinde belirtti. Ayrıca aynı söyleşide, çocukluğunun eşkiyalığın içinde geçtiğini, dayısının “en büyük” eşkiyalardan biri olduğunu, o çevrede 1936’lara kadar beş yüze yakın eşkiya bulunduğunu ve bunlardan birinin de Kurtuluş Savaşı’nda Kadirli’yi ilk örgütleyenlerden olan Karamüftüoğlu ailesinden ünlü Remzi Bey olduğunu söyledi. Remzi Bey’in kendisine, ilk İnce Memed hikayesinde “Çakırdikeni” diye yer alan diken hikâyesini anlattı ve Yaşar Kemal’le “eşkıyalığın felsefesini” yaptı.

Yaşar Kemal’in dünyada ilk kez yayımlanan eseri, Bebek öyküsüdür ve önce Fransızcaya, sonra İngilizceye, İtalyancaya, Rusçaya, Romenceye ve diğer dillere çevrildi.

Yaşar Kemal Kimdir?

Yaşar Kemal’in Siyaset Hayatı

17 yaşından bu yana sosyalist politikanın içindedir.1961 Anayasası’ndan sonra kurulan Türkiye İşçi Partisi’ne 1962’de katıldı.Emekçi sınıfının tamamen yönetime gelmesini isteyen Kemal,TİP’te sekiz yıl çalıştı ve yöneticilerden biriydi. 1987’deki bir söyleşisinde Türkiye’de bir Marksist partiye ihtiyaç olduğunu belirtmiştir. TİP’ten ayrılan yazar, nedenini partinin niteliğini yitirmesine, bürokratların eline geçmesine ve emekçilerden kopmasına bağladı. Sovyetler Birliği çökmesinin, sosyalizmin de çökmesi değil, tam tersine dünya sosyalizminin zaferi olduğunu 1993’teki bir söyleşisinde dile getirmiştir.

Yaşar Kemal Eserleri Nelerdir?

Yaşar Kemal’in Öyküleri

• Sarı Sıcak, 1952
• Bütün Hikayeler, 1975

Yaşar Kemal’in Roman

• İnce Memed, (1. Cilt) 1955; (2. Cilt) 1969, (3. Cilt) 1984; (4. Cilt) 1987
• Teneke,1955
• Orta Direk, 1960
• Yer Demir Gök Bakır, 1963
• Ölmez Otu, 1968
• Akçasazın Ağaları / Demirciler Çarşısı Cinayeti, 1974
• Akçasazın Ağaları / Yusufcuk Yusuf, 1975
• Yılanı Öldürseler, 1976
• Al Gözüm Seyreyle Salih, 1976
• Allahın Askerleri, 1978
• Kuşlar da Gitti, 1978
• Deniz Küstü, 1978
• Hüyükteki Nar Ağacı, 1982
• Yağmurcuk Kuşu / Kimsecik I, 1980
• Kale Kapısı / Kimsecik II, 1985
• Kanın Sesi / Kimsecik III, 1991
• Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana, 1997
• Karıncanın Su İçtiği, 2002
• Tanyeri Horozları, 2002

Yaşar Kemal’in Çocuk Romanı

• Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca, İst.: Cem, 1977.

Yaşar Kemal’in Destansı Romanları

• Üç Anadolu Efsanesi, 1967
• Ağrıdağı Efsanesi, 1970
• Binboğalar Efsanesi, 1971
• Çakırcalı Efe, 1972

Yaşar Kemal’in Çevirileri

• Ayışığı Kuyumcuları (A. Vidalie; Thilda Kemal ile), İst.: Adam, 1977.

Yaşar Kemal’in Röportajları

• Yanan Ormanlarda 50 Gün, İst.: Türkiye Ormancılar Cemiyeti, 1955
• Çukurova Yana Yana, İst.: Yeditepe, 1955
• Peribacaları, İst.: Varlık, 1957
• Bu Diyar Baştan Başa, İst.: Cem, 1971
• Bir Bulut Kaynıyor, İst.: Cem, 1974
• Allahın Askerleri, İst.: Milliyet, 1978
• Röportaj Yazarlığında 60 Yıl, İst.: YKY, 2011
• Çocuklar İnsandır, İst.: YKY, 2013.

Yaşar Kemal’in Deneme-Derlemeleri

• Ağıtlar, Adana: Halkevi, 1943
• Taş Çatlasa, İst.: Ataç, 1961
• Baldaki Tuz, (1959-74 gazete yazıları) İst.: Cem, 1974
• Gökyüzü Mavi Kaldı, (halk edebiyatından seçmeler, S. Eyüboğlu ile)
• Ağacın Çürüğü: Yazılar – Konuşmalar, (der. Alpay Kabacalı) İst.: Milliyet, 1980
• Yayımlanmamış 10 Ağıt, İst.: Anadolu Sanat, 1985
• Sarı Defterdekiler: Folklor Derlemeleri, (haz. Alpay Kabacalı) İst.: YKY, 1997
• Ustadır Arı, İst.: Can, 1995
• Zulmün Artsın, İst.: Can, 1995
• Binbir Çiçekli Bahçe, İst.: YKY, 2009.

Yaşar Kemal’in Şiir Eserleri

• Bugünlere Bahar İndi, İst.: YKY, 2010.

Yaşar Kemal’in Kazandığı Ödüller

Uluslararası Cino del Duca ödülü, Légion d’Honneur nişanı Commandeur payesi, Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Premi Internacional Catalunya, Fransa Cumhuriyeti tarafından Légion d’Honneur Grand Officier rütbesi, Alman Kitapçılar Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü haricinde aşağıdaki ödülleride bulunmaktadır.

• 1955 Gazeteciler Cemiyeti Başarı Armağanı (“Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün” adlı röportaj dizisi ile)
• 1956 Varlık Roman Armağanı (İnce Memed ile)
• 1966 İlhan İskender Armağanı (Teneke’den aynı adla uyarlanan oyunu ile)
• 1966 Uluslararası Nancy Tiyatro Festivali Birincilik Ödülü (“Yer Demir Gök Bakır” romanından Nihat Asyalı’nın sahneye uyarladığı, Yılmaz Onay’ın sahneye koyduğu “Uzun Dere” oyunu ile. Türkiye ödülü, Brezilya ile paylaştı.)[13]
• 1974 Madaralı Roman Armağanı (Demirciler Çarşısı Cinayeti ile)
• 1977 Fransa Eleştirmenler Sendikası En İyi Yabancı Roman Ödülü (Yer Demir Gök Bakır ile)
• 1978 Fransa’da En İyi Yabancı Kitap Ödülü (Ölmez Otu ile)
• 1979 Fransa “Büyük Jüri” En İyi Kitap Ödülü (Binboğalar Efsanesi ile)
• 1982 Uluslararası Cino Del Duca Ödülü
• 1984 Fransız Legion d’Honneur Ödülü Commandeur payesi
• 1984 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
• 1985 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü
• 1986 Orhan Kemal Roman Ödülü (Kale Kapısı ile)
• 1988 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
• 1988 Fransa Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres Nişanı
• 1991 Fransa Strasbourg Üniversitesi Onur Doktorası
• 1992 11. TÜYAP Kitap Fuarı Onur Yazarı
• 1992 Antalya Akdeniz Üniversitesi Onur Doktorası
• 1993 Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü
• 1994 Mülkiyeliler Birliği Rüştü Koray Armağanı
• 1995 Morgenavissen Jylaand-Pösten Ödülü (Danimarka)
• 1996 Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü[14]
• 1996 Kanın Sesi ile Akdeniz Yabancı Kitap Ödülü (Perpignan, Fransa)
• 1996 VIII Katalunya Uluslararası Ödülü (Barcelona, İspanya)
• 1996 Lillian Hellman/Dashiell Hammett Baskıya Karşı Cesaret Ödülü, İnsan Hakları İhlallerini İzleme Örgütü,(New York)
• 1997 Toplu eserleri için Premio Internazionale Nonino Ödülü, İtalya
• 1997 Kenne Vakfı Düşünce ve Söz Özgürlüğü Ödülü (Uppsala, İsveç)
• 1997 Norveç Yazarlar Birliği ödülü, Wole Soyinka ile ortak
• 1997 Frankfurt Kitap Fuarı Alman Yayıncalar Birliği Ödülü
• 1998 Frei Üniversitesi Berlin Fahri Doktora
• 1998 Bordeaux Yayıncılar Birliği Yabancı Edebiyat Ödülü
• 2002 Bilkent Üniversitesi Fahri Doktora
• 2003 Z. Homerus Şiir Ödülü
• 2003 Savanos Ödülü (Selanik)
• 2003 Türkiye Yayıncılar Birliği Yayıncılık Emek Ödülü.
• 2008 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödülü
• 2009 Çukurova Üniversitesi, Fahri Doktora
• 2011 Légion d’honneur
• 2013 Krikor Naregatsi Nişanı